Phải làm gì khi lên cơn đau thắt ngực?

Cần biết được cách xử trí khi có cơn đau thắt ngực

Việc cần làm trước tiên là bình tĩnh và ngừng ngay việc gắng sức. Đang đi hoặc chạy thì phải đứng lại, đừng đi cố thêm. Đang lên cầu thang gác thì phải dừng lại nghỉ, dù nghỉ giữa cầu thang. Đang chơi thể thao như quần vợt, cầu lông, bơi … cũng phải ngừng lại, ít phút sau cơn đau đã qua có thể thong thả nhẹ nhàng đi tiếp về nhà nằm nghỉ.

Những cơn đau thắt ngực thường tự khỏi như thế, không có gì nguy hiểm, cho nên đừng hốt hoảng làm tim đập nhanh lên và động mạch vành co lại, cơn đau có thể kéo dài. Đối với những người đã trải qua nhiều cơn đau, thường biết cách nghỉ thế nào cho hết đau qua kinh nghiệm bản thân.

Nên nhắc những người xung quanh không nên hốt hoảng làm bệnh nhân lo sợ thêm, và cũng đừng tiêm thuốc, xoa bóp, thở oxy. Không nên xúm xít lại, thăm hỏi vì không cần thiết và làm bệnh nhân mệt. Đặc biệt là phải tránh cho bệnh nhân hít phải khói thuốc lá, có thể làm động mạch vành co lại và đau tăng thêm.

Cơn đau thắt ngực điển hình không cần phải nằm bệnh viện, trừ khi nằm để chẩn đoán chuyên khoa. Những cơn đau đầu tiên nên mời bác sĩ, hoặc đến phòng khám tim để có hướng dẫn ban đầu. Nhưng những cơn sau, bệnh nhân đã có kinh nghiệm, có thể theo hướng dẫn của bác sĩ mà tự chữa.

Người từng bị đau thắt ngực nên nhớ giữ trong người thuốc Nitroglycerin – Thuốc cắt cơn đau thắt ngực. Ngậm nitroglycerin dưới lưỡi (hàm lượng không quá 0.5mg/viên) theo đơn bác sĩ là cách tốt nhất để cắt cơn đau thắt ngực, chỉ mất từ 1-5 phút.
 

Nitroglycerin dạng viên ngậm dưới lưỡi là lựa chọn hàng đầu để giảm đau thắt ngực
 

>> Xem thêm 10 Nhận thức sai lầm về tai biến mạch máu não 

Mới dùng những lần đầu tiên, phải có bác sĩ đo huyết áp, khám toàn thân rồi mới chỉ định. Sau khi đã có kinh nghiệm rồi, bệnh nhân mới được tự lấy thuốc ngậm khi lên cơn đau. Chú ý khi ngậm thuốc phải ngồi, chứ không được đứng, vì huyết áp hạ thấp có thể bị ngã.

Viên nitroglycerin phải ngậm mới hiệu quả, thuốc tan trong miệng, ngấm vào các mạch máu ở dưới lưỡi, qua đó trở về tim và đi khắp cơ thể. Nếu uống, thuốc bị acid dạ dày phá hủy ngay, và không còn tác dụng gì nữa

Gần đây người ta đã sản xuất loại thuốc chống khí dung Lenitral Spray, bơm xịt vào trong mồm như bơm nước hoa, thuốc tan thành những hạt nhỏ li ti ngấm rất nhanh vào các mạch máu dưới lưỡi, cũng tác dụng nhanh như tiêm.

Viên nitroglycerin cũng như thuốc “xịt” chỉ dùng khi lên cơn đau chứ không dùng lúc không đau. Cả hai loại đều có tác dụng rất nhanh, đau giảm rồi hết đau trong vòng 1-5 phút. Nếu quá 5 phút mà không thấy đỡ đau rõ, có thể ngậm viên thứ hai, rồi 5 phút sau nữa, cũng có thể ngậm viện thứ ba nếu cần. Đợi thêm 5 phút nữa tức là sau viên thứ nhất 15 phút mà không thấy bớt đau, nên đến gặp bác sĩ ngay vì có thể nhồi máu cơ tim hoặc bệnh khác. Thuốc này cũng không có tác dụng kéo dài, thường là sau 30 phút thuốc hết hiệu quả. Cách dùng thuốc xịt cũng như vậy.

Viên nitroglycerin còn có thể dùng để chặn cơn. Trong một số hoàn cảnh, người bệnh không thể kiêng được một số động tác gắng sức mà biết trước sẽ gây cơn đau thắt ngực (vì ở trên ngưỡng đau). Khi đó có thể ngậm một viên nitroglycerin 5-10 phút trước, ví dụ trước khi bắt buộc phải chạy, phải leo thang gác hoặc lên máy bay, trước khi đi ăn tiệc hoặc trước lúc giao hợp.

>> Xem thêm 7 Giải pháp phòng ngừa đột quỵ não sớm và hiệu quả

Viên nitroglycerin dễ hỏng, nên bảo quản phải cẩn thận. Phải đựng vào lọ thủy tinh màu để bớt ánh sáng chiếu đến, nút thật kín để cho không khí khỏi lọt vào, để chỗ khô và mát. Nếu ngậm thuốc mà không thấy đau thắt ngực nhẹ đi ngay hoặc thấy nhức đầu, không thấy cảm giác rát ở chỗ đặt viên thuốc vào, có lẽ là thuốc đã mất tác dụng, cần thay thuốc mới. Người ta khuyên nên cứ 6 tháng lại thay bằng lọ thuốc mới.

Kết hợp dùng thuốc Nitriglycerin để cắt cơn đau thắt ngực và dùng thuốc Đông y thể hệ 2 để ngăn ngừa nhồi máu cơ tim

 

Trên đây là những việc phải xử lý và các thuốc có thể dùng để cắt cơn khi tái phát đau thắt ngực. Bạn nên nhớ, gốc của mọi vấn đề là tình trạng thiếu máu cục bộ tại cơ tim do vữa xơ động mạch. Chế độ ăn và chế độ sinh hoạt quyết định rất lớn đến việc này, phải biết chăm sóc cơ thể mình ngay từ khi còn trẻ để ngăn ngừa đau thắt ngực.

Đau thắt ngực có thể khởi phát nhiều lần trong đời cho đến khi bị nhồi máu cơ tim. Vì vậy, cần phải có biện pháp dự phòng nhồi máu cơ tim sau khi khởi phát đau thắt ngực. Việc sử dụng các thuốc Đông y thế hệ 2, giúp bổ huyết, hoạt huyết, ngăn ngừa hình thành cục máu đông để dự phòng nhồi máu cơ tim sau các cơn đau thắt ngực là hết sức cần thiết.

Nguyễn Quỳnh
Theo Đời sống Plus/GĐVN