Hiểu rõ các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi và cách lựa chọn đúng

Cảm cúm kèm nghẹt mũi gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Việc lựa chọn đúng thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi không chỉ giúp giảm nhanh triệu chứng mà còn hạn chế tác dụng phụ, hỗ trợ cơ thể phục hồi tốt hơn.

Tìm hiểu các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi

MỤC LỤC:
Nguyên nhân gây cảm cúm nghẹt mũi
Các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi thường dùng hiện nay

Nguyên nhân gây cảm cúm nghẹt mũi

Cảm cúm là bệnh lý đường hô hấp trên do virus gây ra.

Khi cơ thể nhiễm virus cúm hoặc cảm lạnh, niêm mạc mũi bị viêm sưng, tăng tiết dịch nhầy gây ra triệu chứng nghẹt mũi, sổ mũi, khó thở.

Ngoài ra, hệ miễn dịch suy yếu, thời tiết thay đổi đột ngột hay tiếp xúc với môi trường lạnh ẩm cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi thường dùng hiện nay

Để điều trị, bác sĩ hoặc dược sĩ có thể chỉ định các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi sau:

1. Thuốc hạ sốt – giảm đau

Đây là nhóm thuốc thường được sử dụng đầu tiên khi điều trị cảm cúm có kèm triệu chứng sốt, đau đầu, nhức mỏi cơ thể. Thành phần phổ biến nhất trong nhóm này là Paracetamol (Acetaminophen).

Công dụng:

• Giúp hạ thân nhiệt ở người bệnh bị sốt do cảm cúm.
• Giảm cảm giác đau nhức đầu, đau mỏi cơ, khớp - những triệu chứng đi kèm khi cơ thể chống lại virus.
• Hỗ trợ cải thiện tình trạng mệt mỏi, giúp người bệnh dễ chịu và nghỉ ngơi tốt hơn.

Ưu điểm:

• An toàn hơn so với nhiều thuốc giảm đau - hạ sốt khác.
• Có thể dùng cho cả trẻ em và người lớn (theo chỉ định và liều lượng phù hợp).
• Hiệu quả nhanh trong vòng 30 - 60 phút sau khi uống.

Lưu ý quan trọng khi dùng:

• Không lạm dụng hoặc dùng quá liều: Liều cao có thể gây độc cho gan, thậm chí dẫn đến suy gan cấp.
• Người có bệnh gan, uống rượu thường xuyên cần đặc biệt thận trọng.
• Không nên kết hợp nhiều loại thuốc cảm cúm khác nhau có chứa paracetamol, để tránh vô tình dùng quá liều.
• Nên uống cách nhau ít nhất 4 - 6 giờ nếu cần dùng thêm liều.
• Nhóm thuốc hạ sốt - giảm đau chỉ giúp cải thiện triệu chứng chứ không tiêu diệt virus gây cảm cúm. Vì vậy, người bệnh vẫn cần nghỉ ngơi, uống đủ nước và kết hợp các biện pháp hỗ trợ khác để cơ thể hồi phục.

Thuốc hạ sốt là nhóm dùng đầu tiên trong các thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi

2. Thuốc kháng histamin

Đây là nhóm thuốc thường được chỉ định khi cảm cúm gây ra các triệu chứng hắt hơi liên tục, chảy nước mũi, ngứa mũi, ngứa mắt.

Công dụng:

• Ức chế tác động của chất trung gian hóa học histamin – tham gia vào quá trình phản ứng viêm và tiết dịch nhầy.
• Giúp giảm sổ mũi, ngứa mũi, hắt hơi, từ đó làm người bệnh dễ chịu hơn.

Ưu điểm:

• Hiệu quả nhanh trong việc giảm triệu chứng chảy nước mũi, hắt hơi.
• Một số loại có thể dùng cho người bị dị ứng theo mùa hoặc viêm mũi dị ứng kèm cảm cúm.

Lưu ý khi dùng:

• Nhiều thuốc kháng histamin thế hệ 1 (như chlorpheniramine) có thể gây buồn ngủ, khô miệng, giảm tập trung, do vậy nên uống vào buổi tối.
• Thuốc kháng histamin thế hệ 2 (như loratadin, cetirizin) ít gây buồn ngủ hơn nhưng vẫn cần thận trọng.
• Không tự ý kết hợp nhiều loại thuốc có tác dụng tương tự để tránh tác dụng phụ.

Lưu ý: Thuốc kháng histamin giúp cải thiện triệu chứng nhưng không chữa khỏi cảm cúm. Người bệnh vẫn cần kết hợp chăm sóc và dùng các nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi khác nếu có triệu chứng kèm theo.

3. Thuốc giảm nghẹt mũi (thuốc co mạch)

Khi cảm cúm gây nghẹt mũi, khó hít thở, bác sĩ có thể chỉ định nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi này.

Công dụng:

• Làm co mạch máu tại niêm mạc mũi, giúp giảm sưng viêm.
• Làm giảm nghẹt mũi, giảm cảm giác khó thở.
• Giúp người bệnh ngủ ngon hơn, đặc biệt vào ban đêm.

Dạng thuốc:

• Dạng uống: thường chứa pseudoephedrin hoặc phenylephrin.
• Dạng xịt/nhỏ mũi: thường chứa oxymetazolin hoặc xylometazolin.

Ưu điểm:

• Hiệu quả nhanh, thông mũi rõ rệt chỉ sau vài phút (đặc biệt với dạng xịt).
• Thuận tiện sử dụng khi nghẹt mũi nặng.

Lưu ý khi dùng:

• Không nên dùng kéo dài quá 5 - 7 ngày vì có thể gây “nhờn thuốc”, làm tình trạng nghẹt mũi tái phát nặng hơn khi ngưng thuốc.
• Người bị tăng huyết áp, bệnh tim mạch, cường giáp, phụ nữ mang thai cần đặc biệt thận trọng.
• Với trẻ nhỏ, chỉ dùng theo chỉ định bác sĩ.

Khi cảm cúm gây nghẹt mũi có thể dùng thuốc xịt mũi

4. Thuốc giảm ho, long đờm

Dùng khi người bị cảm cúm kèm triệu chứng ho khan hoặc ho có đờm.

Công dụng:

• Giúp làm giảm phản xạ ho quá mức gây khó chịu, mất ngủ.
• Làm loãng dịch tiết trong đường hô hấp, giúp đờm dễ thoát ra ngoài.
• Làm thông thoáng đường thở, cải thiện hô hấp.

Phân loại:

• Thuốc giảm ho: dùng cho ho khan, ho kích thích.
• Thuốc long đờm, tiêu nhầy: dùng cho ho có đờm đặc, khó khạc ra.

Ưu điểm:

• Giúp người bệnh giảm mệt mỏi do ho kéo dài.
• Hỗ trợ phục hồi nhanh hơn khi kết hợp cùng các thuốc khác.

Lưu ý khi dùng:

• Không nên lạm dụng thuốc giảm ho nếu ho có đờm, vì ho là phản xạ tự nhiên giúp làm sạch đường thở.
• Chỉ nên dùng thuốc long đờm khi thực sự cần, kết hợp uống nhiều nước để tăng hiệu quả.

5. Thuốc kháng virus

• Thuốc kháng virus cũng nằm trong nhóm thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi.
• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus, nhất là khi bệnh do virus cúm A hoặc cúm B.

Công dụng:

• Ức chế sự nhân lên của virus cúm trong cơ thể.
• Giúp rút ngắn thời gian mắc bệnh, giảm nguy cơ biến chứng nặng (viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp).

Ưu điểm:

• Tác động trực tiếp vào nguyên nhân gây bệnh (virus cúm).
• Hữu ích cho người có nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người già, người suy giảm miễn dịch.

Lưu ý khi dùng:

• Thuốc chỉ hiệu quả nếu được dùng trong 48 giờ đầu từ khi xuất hiện triệu chứng.
• Không tự ý sử dụng, cần có chỉ định bác sĩ.
• Có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa.

6. Thuốc giải cảm từ thảo dược – lựa chọn an toàn, lành tính

Bên cạnh thuốc Tây y, người bệnh có thể tham khảo thuốc giải cảm từ thảo dược.

Đây là sản phẩm được bào chế từ nhiều dược liệu có tác dụng phát tán phong hàn, hỗ trợ điều trị cảm mạo tứ thời với các triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, ho, đau nhức mỏi cơ thể, sốt nhẹ.

Thành phần thảo dược tiêu biểu: Cam thảo, hương phụ, phòng phong, sinh khương, tía tô, trần bì, kinh giới, mạn kinh tử, tần giao, xuyên khung… Những vị thuốc này kết hợp hài hòa giúp giải cảm, hỗ trợ lưu thông khí huyết, đồng thời làm ấm cơ thể và cải thiện các triệu chứng đường hô hấp.

Thuốc giải cảm từ thảo dược được sản xuất tại nhà máy chuẩn GMP-WHO, tạo thành dạng viên nén tiện sử dụng và dễ bảo quản. Thuốc giải cảm từ thảo dược hiện có bán ở hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, người bị cảm mạo tức thời (với các triệu chứng hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, ho, đau nhức mỏi cơ thể, sốt nhẹ) có thể tham khảo sử dụng.

Nguyễn Anh
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/hieu-ro-cac-nhom-thuoc-tri-cam-cum-nghet-mui-va-cach-lua-chon-dung-n33398.html