Tiêu chảy cấp có thể diễn tiến nhanh, gây mất nước, rối loạn điện giải
Trong suy nghĩ của nhiều người, tiêu chảy chỉ là một rối loạn tiêu hóa thông thường, có thể tự khỏi sau vài ngày.
Thực tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp tiêu chảy cấp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hàng đầu, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người cao tuổi.
Sự nguy hiểm của tiêu chảy cấp nằm ở chỗ: người bệnh rất dễ chủ quan, coi đây là triệu chứng nhẹ và tự ý điều trị. Nhưng trên thực tế, có hàng triệu ca nhập viện mỗi năm trên toàn cầu vì tiêu chảy cấp, không ít trong số đó tử vong do biến chứng mất nước nghiêm trọng.
Tiêu chảy cấp có thể khởi phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:
Nhiễm khuẩn đường ruột
Các loại vi khuẩn như E.coli, Salmonella, Shigella hay Vibrio cholerae (gây bệnh tả) là thủ phạm thường gặp. Chúng xâm nhập vào cơ thể qua thực phẩm, nguồn nước ô nhiễm hoặc vệ sinh kém.
Tiêu chảy cấp có thể khởi phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau
Nhiễm virus
Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ, trong khi Norovirus gây ra nhiều vụ bùng phát tiêu chảy ở cộng đồng người lớn.
Nhiễm ký sinh trùng
Giardia lamblia, Entamoeba histolytica… thường tồn tại trong nước hoặc thực phẩm bẩn, gây ra các đợt tiêu chảy kéo dài và dữ dội.
Ngộ độc thực phẩm
Thức ăn để lâu ngày, không được nấu chín kỹ hoặc bảo quản kém dễ nhiễm độc tố vi khuẩn, gây ra các cơn tiêu chảy cấp kịch phát.
Viêm đại tràng
Đây là nguyên nhân cần được quan tâm vì nhiều người thường bỏ qua.
Khi đại tràng bị viêm, niêm mạc ruột bị tổn thương, khả năng hấp thu nước kém, nhu động ruột tăng, gây ra tiêu chảy cấp với biểu hiện đau bụng dữ dội, phân có nhầy hoặc máu.
Viêm đại tràng không chỉ làm người bệnh suy kiệt nhanh mà còn có nguy cơ biến chứng nếu không điều trị kịp thời.
Tiêu chảy cấp thường khởi phát đột ngột và có thể tiến triển nhanh chóng. Các dấu hiệu điển hình bao gồm:
Điều khiến tiêu chảy cấp trở nên nguy hiểm chính là tốc độ diễn biến. Trong vòng 6 - 12 giờ, cơ thể có thể mất một lượng nước lớn, kèm theo natri, kali, clorua - những chất điện giải thiết yếu duy trì hoạt động tim, não, cơ bắp.
Ở trẻ nhỏ, chỉ cần mất 10% trọng lượng cơ thể do tiêu chảy đã đủ để gây sốc nguy hiểm tính mạng.
Ở người già và người có bệnh mạn tính (tim mạch, thận, đái tháo đường), biến chứng càng trầm trọng hơn.
Nếu không được bù nước kịp thời, tiêu chảy cấp có thể dẫn tới:
Để điều trị hiệu quả, điều đầu tiên là xác định nguyên nhân. Bác sĩ sẽ dựa trên triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm phân, công thức máu hoặc cấy vi sinh để tìm tác nhân gây bệnh.
1. Bù nước và điện giải
Đây là ưu tiên hàng đầu vì tiêu chảy cấp gây mất nước rất nhanh.
Uống dung dịch oresol pha đúng hướng dẫn. Nếu không có, có thể thay thế bằng nước cháo loãng, nước muối đường hoặc nước hoa quả.
Uống từng ngụm nhỏ, chia nhiều lần trong ngày để cơ thể hấp thu tốt hơn.
2. Điều chỉnh chế độ ăn
Ăn các món mềm, lỏng, dễ tiêu như cháo, súp, cơm nát.
Tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, sữa và các loại đồ uống có gas, cà phê, rượu bia.
Tăng cường rau củ nấu chín và hoa quả ít chất xơ không hòa tan (chuối, táo, ổi).
Chế độ ăn cải thiện tiêu chảy (BRAT): bánh mì, cơm nát, khoai tây, chuối, táo nghiền
3. Nghỉ ngơi và theo dõi cơ thể
Người bệnh cần nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh để giảm áp lực lên đường ruột.
Theo dõi số lần đi ngoài, màu sắc phân, tình trạng mất nước (khát nhiều, tiểu ít, mắt trũng, môi khô).
4. Sử dụng thuốc theo nguyên nhân
Tiêu chảy do nhiễm khuẩn: bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh phù hợp, tuyệt đối không tự ý mua về dùng.
Trường hợp ngộ độc thực phẩm: cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được rửa dạ dày hoặc xử trí kịp thời.
5. Khi nào cần đi khám ngay?
Đi ngoài liên tục trên 10 lần/ngày hoặc phân lẫn máu.
Có biểu hiện mất nước nặng: tiểu ít, mắt trũng, chóng mặt, mệt lả.
Sốt cao, đau bụng dữ dội, hoặc nghi ngờ tiêu chảy cấp do viêm đại tràng.
6. Dùng thuốc đại tràng từ thảo dược
Với người bị tiêu chảy do viêm đại tràng, ngoài việc bổ sung nước và các biện pháp xử lý cấp bách, thì xu hướng hiện nay là sử dụng thuốc đại tràng từ thảo dược.
Một số loại dược liệu đã được chứng minh có tác dụng tốt với bệnh đại tràng gồm:
Những thảo dược này thường được phối hợp trong các công thức hiện đại, bào chế thành viên nén tiện lợi, có tác dụng hành khí, hòa vị, giáng nghịch, chỉ thống, vừa có tác dụng giảm triệu chứng, vừa tác động dần dần vào niêm mạc đại tràng, nên giúp ngăn ngừa và hạn chế bệnh tái phát.
Thuốc đại tràng từ thảo dược thường dùng trong các trường hợp viêm đại tràng, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng đau bụng, sôi bụng, chướng bụng, ăn không tiêu, phân sống.
Thuốc đại tràng từ thảo dược sản xuất dạng viên nén hiện có bán ở hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, người bị tiêu chảy do bệnh đại tràng có thể tham khảo sử dụng.
Nguyễn Anh
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/soc-vi-sao-tieu-chay-cap-co-the-nguy-hiem-chi-trong-vai-gio-n33767.html
|
Sản xuất từ thảo dược, tại nhà máy chuẩn GMP-WHO Đại tràng Nhất NhấtTRỊ VIÊM ĐẠI TRÀNG, RỐI LOẠN TIÊU HÓA, ĐAU BỤNG, TIÊU CHẢY
Thành phần (cho một viên nén bao phim): Đại tràng Nhất Nhất là thuốc điều trị, không phải là thực phẩm bảo vệ sức khỏe ĐỌC KỸ HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TRƯỚC KHI DÙNG |
