Trẻ bị sốt sau tiêm - Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử trí

26/01/2024 - 04:01 PM

Cỡ chữ

Sốt ở trẻ sau khi tiêm chủng là một phản ứng phổ biến và thường không đáng lo ngại. Tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị sốt sau tiêm để có biện pháp xử trí phù hợp nhất.

Tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị sốt sau tiêm để có cách xử trí

MỤC LỤC:

Nguyên nhân trẻ bị sốt sau tiêm chủng
Những trường hợp cần lưu ý khi trẻ bị sốt sau tiêm
Nguyên nhân gây sốt cao, kéo dài ở trẻ sau tiêm
Cách xử trí khi trẻ bị sốt sau tiêm chủng

Nguyên nhân trẻ bị sốt sau tiêm chủng

Nguyên nhân dẫn đến sốt ở trẻ sau tiêm chủng được chia làm 2 nhóm chính:

Nguyên nhân do phản ứng với vắc xin

- Kháng nguyên trong vắc xin kích thích hệ miễn dịch và gây phản ứng viêm. Các tế bào miễn dịch nhận ra kháng nguyên lạ, tiết ra các chất trung gian hóa học gây viêm như histamin, interleukin, cytokine... dẫn đến sốt.

- Một số thành phần phụ trợ trong vắc xin như gelatin, neomycin, formaldehyd, alumin cũng có thể gây phản ứng quá mẫn và sốt ở một số trẻ.

- Vắc xin sống giảm độc lực như MMR, Varicella có chứa virus sống giảm độc lực có khả năng nhân lên trong cơ thể và gây sốt.

Nguyên nhân do tình trạng sức khỏe của trẻ

- Trẻ đang trong giai đoạn ủ bệnh một bệnh nhiễm trùng khác (virus cúm, hô hấp...) nên dễ bị biến chứng sốt sau tiêm.

- Bệnh lý nền làm suy giảm hệ miễn dịch như suy dinh dưỡng, thiếu máu, dị ứng, bệnh tự miễn... làm tăng nguy cơ sốt cao, kéo dài sau tiêm.

- Rối loạn điều hòa thân nhiệt do một số bệnh lý não, hệ thần kinh, hoặc rối loạn gen khiến cơ thể dễ bị sốt cao.

Như vậy, nguyên nhân sốt sau tiêm ở trẻ thường là phản ứng bình thường với vắc xin. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ từ phía trẻ cũng làm tăng nguy cơ sốt cao, kéo dài và biến chứng.

Những trường hợp cần lưu ý khi trẻ bị sốt sau tiêm

Đa số trường hợp sốt sau tiêm ở trẻ là nhẹ (nhiệt độ cơ thể tăng cao trên 37,5 độ C), chỉ kéo dài 1-2 ngày và tự khỏi, không để lại biến chứng. Tuy khi trẻ xuất hiện một trong những triệu chứng dưới đây, cha mẹ cần lưu ý:

Sốt: Sốt nhẹ đến sốt vừa (38 - 39 độ C), thường xuất hiện 6-12 giờ sau khi tiêm phòng và có thể kéo dài 1-2 ngày. Khởi phát đột ngột, trẻ quấy khóc, sốt cao và rét run. Có thể sốt giảm rồi lại tái phát.
Triệu chứng tại chỗ tiêm: Đau, nóng, đỏ, sưng tấy tại vị trí tiêm phòng do phản ứng viêm.
Biểu hiện toàn thân: Quấy khóc, kém ăn, bứt rứt, khó chịu. Mệt mỏi, lơ mơ. Đau đầu, đau cơ, đau khớp. Buồn nôn, nôn. Sổ mũi, ho, đau họng (ít gặp).

Nếu trẻ sốt trên 39-40 độ C hoặc có biểu hiện bất thường như co giật, phát ban, khó thở... cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được thăm khám thêm.

Trẻ bị sốt sau tiêm chủng là một phản ứng phổ biến

Nguyên nhân gây sốt cao, kéo dài ở trẻ sau tiêm

Một số nguyên nhân hiếm gặp có thể gây sốt cao, kéo dài bất thường ở trẻ sau khi tiêm chủng bao gồm:

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng tại chỗ tiêm: do vô trùng không đúng kỹ thuật, tạo điều kiện cho vi trùng xâm nhập gây viêm nhiễm tại chỗ tiêm hay hệ thống hạch.
Nhiễm trùng huyết: do vi trùng xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng máu.

Miễn dịch bất thường

Phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch với thành phần của vắc xin.
Rối loạn điều hòa thân nhiệt do một số bệnh lý não, hệ thần kinh, hoặc rối loạn gen làm hỏng cơ chế điều hòa thân nhiệt.

Mắc một số bệnh kèm theo

Trẻ đang mắc một số bệnh như viêm phổi, viêm tai giữa... nên dễ bị biến chứng sốt cao sau tiêm chủng.
Suy giảm miễn dịch do bệnh lý hay do dùng thuốc ức chế miễn dịch khiến trẻ dễ bị sốt kéo dài.

Như vậy, nguyên nhân sốt cao, kéo dài sau tiêm ở trẻ thường là do phản ứng quá mẫn hoặc mắc các bệnh kèm theo chứ không phải hậu quả trực tiếp của vắc xin. Khi gặp tình trạng này, trẻ cần được đưa đến bệnh viện thăm khám ngay.

Dùng miếng dán hạ sốt giúp trẻ dễ chịu hơn

Cách xử trí khi trẻ bị sốt sau tiêm chủng

Theo dõi sát sao tình trạng trẻ

Đo thân nhiệt 2-3 tiếng/lần để biết mức độ sốt. Quan sát xem trẻ có biểu hiện bất thường khác không như co giật, phát ban, khó thở, li bì...

Dùng thuốc hạ sốt

Dùng các thuốc hạ sốt an toàn cho trẻ như paracetamol liều 10-15mg/kg để hạ nhiệt độ xuống dưới 38,5°C nhằm giảm khó chịu, quấy khóc.

Lau người, dùng miếng dán hạ sốt

Lau người và sử dụng miếng dán hạ sốt giúp trẻ dễ chịu hơn.

Một số miếng dán hạ sốt (ví dụ: Miếng dán hạ sốt Sakura) với thành phần Hydrogel thân nước, giúp hấp thụ nhiệt từ cơ thể, khuếch tán ra ngoài nên làm mát nhanh, cho bé cảm giác dễ chịu, không gây dị ứng, an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Theo dõi thêm sau khi hạ sốt

Nếu sốt tăng trở lại, có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt (theo liều lượng và thời gian quy định).

Cần đến các cơ sở y tế thăm khám nếu có diễn biến bất thường: Nếu sốt cao hơn 39°C hoặc kéo dài hơn 48 giờ, kèm theo các biểu hiện không bình thường khác.

DS Trần Hiền
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/tre-bi-sot-sau-tiem-nguyen-nhan-trieu-chung-va-cach-xu-tri-n23081.html

Miếng dán hạ sốt Sakura

Đã có bán tại các nhà thuốc

Cho cảm giác mát lạnh, làm dịu ngay cơn sốt

Làm mát trong suốt 10 tiếng sử dụng, không gây dị ứng hại da, an toàn khi sử dụng, dính tốt và dễ gỡ bỏ

Đặc điểm:

- Miếng dán hạ sốt trong thành phần có Hydrogel thân nước làm mát lạnh tự nhiên. Giúp hạ nhiệt, giảm sốt, giảm đau, say nắng theo cơ chế hấp thụ nhiệt từ cơ thể khuyếch tán ra ngoài.

Thành phần:

Aluminium glycinat, Glycerin, Natri polyacrylate, Menthol, Eucalytol, Water…

Công dụng:

Giúp hạ nhiệt, hạ sốt, giảm đau, đau đầu, đau cơ bắp, say nắng. Ngăn ngừa các cơn co giật. Miếng dán lạnh dùng được cho trẻ sơ sinh.

Cách sử dụng miếng dán hạ sốt Sakura:

Gỡ tấm film ra khỏi miếng dán, dán mặt dính lên vùng da khô sạch nơi muốn làm mát hoặc giảm đau như: trán, bẹn, nách, vai, lưng, cơ bắp.

Có thể cắt nhỏ miếng dán lạnh theo kích thước cần dùng.

Muốn tăng công dụng của miếng dán hạ sốt, có thể dán nhiều miếng ở nhiều vị trí khác nhau cùng lúc.

Để tăng hiệu quả làm mát của miếng dán hạ sốt, cho nguyên túi chưa mở vào ngăn mát của tủ lạnh trước khi dùng.

Miếng dán có hiệu quả làm mát liên tục trong 10 tiếng.

Mỗi miếng dán lạnh chỉ sử dụng một lần. Khi mở túi, miếng dán lạnh phải được dùng ngay.

Không dán miếng dán lạnh lên mắt, niêm mạc, vùng da bị tổn thương.