Đau dạ dày sau khi ăn: Có phải dấu hiệu nguy hiểm, cần điều trị?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau dạ dày sau bữa ăn:

Căng thẳng, lo âu và stress kéo dài có thể kích thích dạ dày tiết nhiều acid, ảnh hưởng đến nhu động ruột và gây rối loạn chức năng tiêu hóa, từ đó dẫn đến cảm giác đau sau ăn.

Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến và điển hình nhất gây ra tình trạng đau dạ dày sau khi ăn. Bệnh xảy ra khi lớp niêm mạc lót bên trong dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu của ruột non) bị tổn thương do sự mất cân bằng giữa yếu tố tấn công (acid, pepsin) và yếu tố bảo vệ (chất nhầy, bicarbonate).

Sau bữa ăn, dạ dày tiết ra một lượng lớn acid dịch vị để tiêu hóa thức ăn. Ở người bị viêm loét, lớp niêm mạc đã bị tổn thương không còn khả năng chống chịu với acid, dẫn đến kích thích, viêm đau hoặc thậm chí chảy máu. Cơn đau thường xuất hiện 1–3 giờ sau ăn, đôi khi kèm theo ợ chua, đầy hơi, buồn nôn hoặc chán ăn.

Viêm hang vị là tình trạng viêm tại phần hang vị – đoạn cuối cùng của dạ dày, nối với tá tràng. Đây là vùng thường xuyên tiếp xúc với acid và chịu áp lực cao trong quá trình tiêu hóa.

Khi thức ăn xuống đến dạ dày, quá trình co bóp và tiết acid bắt đầu. Nếu vùng hang vị bị viêm, các phản ứng viêm sẽ khiến khu vực này nhạy cảm hơn với acid và thức ăn, gây đau tức vùng thượng vị sau ăn, kèm theo cảm giác ấm ách, khó tiêu, đôi khi lan sang bên phải hoặc sau lưng.

Viêm hang vị dạ dày có thể gây đau dạ dày sau khi ăn

• Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)

• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)

• Rối loạn tiêu hóa

Đau dạ dày sau khi ăn có phải là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm?

• Đau kéo dài trên 1 tuần, xuất hiện sau hầu hết các bữa ăn.
• Cơn đau ngày càng tăng, lan ra lưng hoặc ngực.
• Buồn nôn hoặc nôn sau khi ăn, đặc biệt nếu nôn ra máu.
• Ợ nóng, ợ chua kèm cảm giác nghẹn khi nuốt.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Mệt mỏi, chán ăn, ăn uống kém, đầy bụng kéo dài.
• Đi ngoài phân đen hoặc có máu lẫn trong phân.

Biện pháp cải thiện và điều trị đau dạ dày sau khi ăn

1. Điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống

• Ăn chậm, nhai kỹ, chia nhỏ bữa ăn trong ngày thay vì ăn quá no một lần.
• Tránh các thực phẩm gây kích thích như thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, cà phê, rượu bia.
• Hạn chế ăn khuya, không nằm ngay sau khi ăn.
• Duy trì cân nặng hợp lý, luyện tập thể dục thường xuyên.
• Giảm stress bằng các phương pháp như thiền, yoga hoặc nghỉ ngơi hợp lý.

2. Điều trị bằng thuốc

• Thuốc ức chế tiết acid
• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày
• Thuốc kháng sinh (nếu phát hiện nhiễm vi khuẩn HP)
• Các thuốc trung hòa acid, giảm đầy hơi, chống co thắt.

3. Sử dụng thuốc Dạ Dày từ thảo dược

• Bán hạ: Giúp giảm buồn nôn, nôn mửa và cải thiện tình trạng đầy trệ trong dạ dày.
• Cam thảo: Có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm viêm, hỗ trợ làm lành tổn thương do loét.
• Chè dây: Giúp trung hòa acid dịch vị và hỗ trợ làm lành vết loét dạ dày.
• Can khương: Làm ấm tỳ vị, giảm đau bụng và hỗ trợ tiêu hóa sau ăn.
• Hương phụ: Điều hòa khí, giảm đau bụng do khí trệ và cải thiện cảm giác chướng bụng.
• Khương hoàng: Có tác dụng kháng viêm, giảm co thắt dạ dày và hỗ trợ làm lành niêm mạc tổn thương.
• Mộc hương: Hành khí, giảm đau và giúp tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn.
• Trần bì: Giúp kiện tỳ, lý khí, giảm đầy hơi, ợ chua và chướng bụng sau ăn.
• Sự kết hợp của các thảo dược này giúp thuốc có tác dụng hành khí, hòa vị, tán hàn, chỉ thống, thường dùng trong các trường hợp viêm loét dạ dày, hành tá tràng cấp và mạn tính, đau rát vùng thượng vị, ăn không tiêu, đầy hơi, ợ chua, cảm giác khó chịu ở dạ dày; rối loạn tiêu hóa, sôi bụng, chướng bụng, ăn uống chậm tiêu, ăn không ngon…