Làm thế nào để giảm khô hạn sau sinh: Cẩm nang dành cho chị em

Khô hạn sau sinh là tình trạng mà nhiều mẹ bỉm gặp phải
 

Khô hạn sau sinh có nghiêm trọng không?

Khô hạn là một vấn đề phổ biến mà hầu hết phụ nữ đều trải qua sau sinh. Đây là một phần quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể, thường sẽ biến mất sau một khoảng thời gian nhất định, sau khi những thay đổi phục vụ cho việc mang thai đều trở lại trạng thái bình thường. 

Tuy nhiên, ngay cả khi đó là một trạng thái sinh lý, khô hạn vẫn gây nhiều phiền toái và ảnh hưởng tới cuộc sống.

Khô âm đạo khiến cho: 

• Âm đạo không được bảo vệ, dễ nhiễm trùng và mắc các bệnh phụ khoa 
• Đau rát, khó chịu thậm chí gây xước, chảy máu âm đạo khi quan hệ 
• Khó đạt thậm chí không đạt khoái cảm khi quan hệ vợ chồng

Thêm vào đó, việc thiếu hụt estrogen cũng khiến cho mẹ bỉm đối mặt với các vấn đề:

• Thay đổi tính tình, hay cáu gắt, hờn giận, mất bình tĩnh...
• Trở nên nhạy cảm, dễ tự ti, buồn chán thậm chí dẫn tới trầm cảm
• Tóc trở nên khô giòn, gãy rụng nhiều và bạc màu
• Mất ngủ, khó ngủ, thường xuyên đổ mồ hôi đêm
• Lo lắng, hồi hộp, tim đập nhanh, đánh trống ngực, suy giảm trí nhớ

Nếu kéo dài, khô âm đạo không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của mẹ mà còn có thể dẫn tới mất ham muốn tình dục hoàn toàn hoặc các bệnh lý nhiễm trùng âm đạo, viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng thậm chí vô sinh.
 

Nguyên nhân gây khô hạn sau sinh

Dịch âm đạo là chất lỏng được tiết ra bởi cổ tư cung và âm đạo, dưới ảnh hưởng của nội tiết tố trong cơ thể. Rối loạn nội tiết tố sau sinh là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng khô vùng kín.

Các nguyên nhân phổ biến gồm:

Mất cân bằng nội tiết tố 

Nồng độ progesterone và estrogen tăng liên tục trong suốt thai kỳ, do nhau thai sản xuất và có nồng độ cao nhất ở những tháng cuối thai kỳ.  

Ngay sau sinh, nhau thai được loại bỏ ra khỏi cơ thể mẹ, khiến nồng độ estrogen và progesterone giảm xuống đột ngột, nhường chỗ cho prolactin và oxytocin hoạt động mạnh mẽ hơn, kích thích các tế bào tuyến sữa tiết ra sữa.  

Lượng prolactin trong máu tăng cao gây ức chế quá trình sản xuất và bài tiết hormon estrogen, khiến cho lượng nội tiết tố trong cơ thể càng thấp hơn.   

Điều này dẫn tới sự mất cân bằng và gây rối loạn nội tiết tố bên trong cơ thể, biểu hiện bởi tình trạng khô âm đạo, giảm ham muốn, mệt mỏi, cáu gắt...

Căng thẳng, stress, mệt mỏi

Sau sinh là giai đoạn cơ thể người phụ nữ rất yếu, sức khỏe chưa được phục hồi kết hợp với vết thương chưa lành (vết khâu tầng sinh môn, vết mổ…) gây đau đớn và khiến âm đạo trở nên nhạy cảm, khô hạn và dễ viêm nhiễm hơn. 

Chăm sóc con vất vả, thức khuya, thiếu ngủ, căng thẳng đều có thể ức chế buồng trứng, hạn chế sự sản sinh estrogen và ảnh hưởng tới sức khỏe vùng kín. 

Viêm nhiễm phụ khoa

Sau sinh con, âm đạo của phụ nữ trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt dễ viêm nhiễm và mắc các bệnh phụ khoa. Viêm nhiễm vùng kín thường đặc trưng bởi các biểu hiện như thay đổi dịch âm đạo, ngứa và đau rát khi đi tiểu, đau khi quan hệ tình dục.

Chế độ ăn uống mất cân bằng

Có rất nhiều yếu tố khiến phụ nữ sau sinh bị mất cân bằng dinh dưỡng như: giảm cân, mệt mỏi, chán ăn, bỏ bữa, thức đêm, cung cấp dinh dưỡng cho trẻ...

Các yếu tố này có thể xảy ra đơn độc hoặc kết hợp với nhau, khiến cơ thể mẹ suy nhược nghiêm trọng, thiếu hụt dinh dưỡng, làm mất cân bằng nội tiết tố nữ và gây khô hạn vùng kín sau khi sinh.

Vệ sinh vùng kín không đúng cách

Thụt rửa âm đạo quá sâu, sử dụng các dung dịch vệ sinh không phù hợp có thể ảnh hưởng đến độ pH ở vùng kín, lâu dần dẫn đến khô hạn sau sinh, khiến chị em ngại gần chồng, đau rát mỗi lần quan hệ tình dục.

Làm thế nào để cải thiện tình trạng khô hạn sau sinh?

Có nhiều phương pháp để có thể cải thiện tình trạng khô hạn sau sinh, bao gồm việc cải thiện dinh dưỡng, chăm sóc vùng kín phù hợp, thay đổi lối sống và bổ sung nội tiết tố từ bên ngoài.

Xây dựng dinh dưỡng hợp lý

Việc bổ sung đầy đủ cân bằng các nhóm chất là điều quan trọng cho quá trình phục hồi sức khỏe và nội tiết tố sau sinh của phụ nữ.

Đặc biệt tăng cường bổ sung thực phẩm có chứa nhiều vitamin và khoáng chất được cho là có lợi đối với quá trình làm lành vết mổ, tăng cường đề kháng và sức khỏe.

• Thực phẩm giàu vitamin A: cần thiết cho hoạt động của mô tế bào, có vai trò giúp kích thích âm đạo tiết dịch nhờn, nuôi dưỡng và cung cấp độ ẩm cần thiết cho vùng kín. Vitamin A thường có nhiều trong khoai lang, ớt chuông đỏ, bí ngô, cà rốt, sữa, trứng…
• Thực phẩm giàu vitamin C: có vai trò quan trọng đối với quá trình trao đổi chất, chống oxy hóa và kích thích cổ tử cung âm đạo tiết chất nhờn. Cà chua, rau ngót, đu đủ, súp lơ, dâu tây, ớt chuông… là những thực phẩm có chứa nhiều vitamin C. 
• Thực phẩm giàu axit béo Omega-3: Omega-3 có khả năng kích thích âm đạo sản xuất chất bôi trơn tự nhiên, đồng thời cải thiện lưu thông máu tới vùng kín, hỗ trợ giảm tình trạng khô hạn sau sinh, tiêu diệt gốc tự do và ức chế quá trình oxy hóa. Các thực phẩm giàu axit béo Omega-3 có thể kể tới là cá hồi, cá mòi, cá ngừ, hạt hướng dương, dầu oliu, hạt lanh…
• Thực phẩm bổ sung estrogen thực vật: Phytoestrogen có hoạt động và tác dụng tương tự như estrogen trong cơ thể, có nhiều trong một số loại thực phẩm như:  Hạt lanh, các loại đậu, ngũ cốc, rượu vang đỏ, quả mọng...

Điều đặc biệt là cần hạn chế tiêu thụ những thực phẩm kém lành mạnh như: đồ uống có cồn, chất kích thích, thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ hay nhiều đường...
 

Những thực phẩm có chứa nhiều phytoestrogen

Sinh hoạt hàng ngày rất quan trọng đối với sức khỏe và tinh thần phụ nữ sau khi sinh. Bạn có thể áp dụng một số thói quen sau:

Giữ vệ sinh vùng kín với dung dịch vệ sinh phù hợp; tránh sử dụng xà phòng thơm, bồn tắm tạo bọt, thụt rửa và nước thơm có thể gây kích ứng và khiến âm đạo khô hơn.

Chọn đồ lót phù hợp, nên chọn đồ lót làm từ chất liệu cotton thoáng khí, rộng rãi, tránh các loại vải tổng hợp và đồ lót chật chội.

Có thể khắc phục tạm thời tình trạng khô âm đạo bằng cách sử dụng gel bôi trơn khi quan hệ tình dục và các loại kem dưỡng ẩm vùng kín.

Suy giảm nội tiết tố là nguyên nhân gây khô hạn sau sinh. Do đó, bổ sung sản phẩm nhằm hỗ trợ cải thiện nội tiết tố là giải pháp được nhiều người lựa chọn.

Viên uống nội tiết tố nữ được sản xuất theo công thức và cách bào chế bài Bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt gia truyền của lương y Hoàng Quốc Ánh, truyền nhân đời thứ 9 của dòng họ Hoàng (Nhà thuốc gia truyền Hoàng Dưỡng Đường) giúp hỗ trợ cải thiện nội tiết tố nữ, giảm các triệu chứng bốc hỏa, mất ngủ, sạm da, yếu sinh lý do suy giảm nội tiết tố nữ.

Chị em đang gặp các triệu chứng như kể trên có thể tham khảo sử dụng.

Dược sĩ Thu Hà
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại