Top 10 thảo dược dễ kiếm giúp giảm nghẹt mũi - Tác dụng và cách dùng

Nghẹt mũi gây khó thở, mất ngủ và làm giảm chất lượng cuộc sống. Thay vì lạm dụng thuốc tây hoặc thuốc xịt mũi kéo dài (dễ gây nhờn thuốc), nhiều người tìm về thảo dược tự nhiên — an toàn, lành tính và dễ áp dụng tại nhà. Tìm hiểu 10 loại thảo dược dễ kiếm có hiệu quả trong việc giảm nghẹt mũi, kèm hướng dẫn sử dụng.

Tìm hiểu những thảo dược dễ kiếm giúp giảm nghẹt mũi

Ảnh hưởng của nghẹt mũi đến đời sống hằng ngày

Nghẹt mũi tưởng chừng chỉ là một triệu chứng nhỏ nhưng lại gây ra nhiều phiền toái. Người bị nghẹt mũi thường khó thở, nói giọng “ngạt”, ngủ không ngon giấc, dễ bị đau đầu và mất tập trung khi làm việc. Trẻ em nghẹt mũi lâu ngày có thể biếng ăn, chậm lớn; người lớn thì mệt mỏi, giảm năng suất lao động. Nếu kéo dài, tình trạng này còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây căng thẳng và lo lắng.

Nghẹt mũi tưởng chừng chỉ là một triệu chứng nhỏ nhưng lại gây ra nhiều phiền toái

Những cách phổ biến giúp giảm nghẹt mũi

Để cải thiện nghẹt mũi, nhiều người thường áp dụng các phương pháp đơn giản như:

• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để làm sạch dịch nhầy và bụi bẩn.
• Xông hơi nước nóng giúp làm loãng dịch mũi, dễ thở hơn.
• Dùng thuốc nhỏ/xịt mũi theo chỉ định để làm thông đường thở tạm thời.
• Thuốc uống chống dị ứng, kháng viêm khi nghẹt mũi liên quan đến dị ứng hoặc viêm xoang.

Tuy nhiên, lạm dụng thuốc xịt co mạch hoặc thuốc tây có thể gây nhờn thuốc, khô mũi, thậm chí làm bệnh nặng thêm. Vì vậy, ngoài những cách này, nhiều người tìm đến giải pháp tự nhiên từ thảo dược – an toàn, lành tính và có thể áp dụng ngay tại nhà.

Giảm nghẹt mũi với thảo dược - dễ làm dễ kiếm dễ thực hiện tại nhà

1. Bạc hà (Mentha) — thông mũi nhanh, làm dịu đường thở

Tác dụng: Bạc hà chứa tinh dầu menthol — chất có cảm giác làm mát, giúp mở đường thở, giảm cảm giác nghẹt. Ngoài ra bạc hà có tính kháng khuẩn nhẹ, giảm viêm niêm mạc mũi.

Cách sử dụng:

• Xông hơi: Cho 3–5 giọt tinh dầu bạc hà (hoặc vài lá bạc hà tươi) vào bát nước sôi, cúi mặt cách bát 20–30 cm, trùm khăn kín đầu và hít hơi nóng khoảng 5–10 phút. Lặp 1–2 lần/ngày.
• Hít trực tiếp: Nhỏ 1 giọt lên khăn giấy và hít nhẹ (không nhét vào mũi).
• Pha trà bạc hà: Hãm lá tươi hoặc khô với nước nóng, uống 1–2 ly/ngày giúp làm dịu cổ họng và thông mũi.

Lưu ý: Không dùng tinh dầu nguyên chất lên da hoặc niêm mạc; trẻ nhỏ dưới 2 tuổi tránh dùng tinh dầu bạc hà đặc.

2. Khuynh diệp (Eucalyptus) — làm loãng dịch, sát khuẩn đường hô hấp

Tác dụng: Tinh dầu khuynh diệp chứa cineole giúp làm loãng đờm, kích thích lưu thông khí quản, đồng thời có hoạt tính kháng khuẩn, chống viêm.

Cách sử dụng:

• Xông hơi: Thả vài giọt tinh dầu khuynh diệp vào nước nóng hoặc dùng vài lá khuynh diệp tươi. Xông 5–10 phút.
• Massage: Pha loãng tinh dầu với dầu nền (dầu dừa, dầu oliu) theo tỷ lệ ~1–2% và xoa lên ngực, lưng để giảm nghẹt mũi và dễ thở về đêm.
• Dùng trong dầu tắm: Thêm 3–5 giọt vào bồn nước ấm khi tắm.

Lưu ý: Người có tiền sử hen suyễn hoặc phản ứng với tinh dầu nên thận trọng. Không dùng tinh dầu nguyên chất trực tiếp lên da.

3. Gừng (Zingiber officinale) — ấm, kháng viêm, thông mũi từ bên trong

Tác dụng: Gừng có tính ấm, chứa gingerol giúp kháng viêm, long đờm và làm thông mũi khi bị cảm lạnh hoặc nghẹt mũi do viêm.

Cách sử dụng:

• Trà gừng: Thái lát 5–10 g gừng tươi, đun với 300–500 ml nước sôi trong 5–10 phút, thêm mật ong hoặc chanh nếu thích. Uống 2–3 lần/ngày.
• Xông gừng: Đun nước gừng tươi, dùng hơi nước để xông mũi.
• Gừng và tỏi: Đun gừng với vài tép tỏi (nhiều người dùng khi cảm cúm) để tăng khả năng kháng khuẩn.

Trà gừng giúp tăng khả năng kháng khuẩn và giảm nghẹt mũi hiệu quả

Lưu ý: Người bị bệnh dạ dày, phụ nữ mang thai hoặc đang dùng thuốc chống đông nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng nhiều gừng.

4. Húng chanh (Plectranthus amboinicus) — giảm ho, tiêu đờm, thông mũi

Tác dụng: Húng chanh là cây thảo dược quen thuộc ở Việt Nam chứa tinh dầu và hợp chất kháng viêm, giúp long đờm, giảm ho, hỗ trợ giảm nghẹt mũi.

Cách sử dụng:

• Hấp đường phèn: Giã nát 5–10 lá húng chanh, hấp cùng 1–2 thìa đường phèn; dùng xìa 2–3 lần/ngày cho người lớn.
• Xông hơi: Đun lá húng chanh với nước sôi và xông mặt.
• Ngâm rượu (dùng ngoài): Ngâm lá với rượu 40–45° để xoa bóp ngực (dùng ngoài).

Lưu ý: Trẻ nhỏ cần giảm liều; dùng quá nhiều có thể gây rối loạn tiêu hóa.

5. Tỏi (Allium sativum) — kháng khuẩn, kháng virus nhẹ

Tác dụng: Tỏi chứa allicin — chất có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus và tăng cường miễn dịch. Khi dùng đúng cách, tỏi có thể giúp rút ngắn thời gian nhiễm khuẩn đường hô hấp và giảm nghẹt mũi.

Cách sử dụng:

• Ăn tỏi sống: 1 tép tỏi nhỏ giã nát, pha với mật ong hoặc ăn cùng thức ăn (không phù hợp cho trẻ nhỏ).
• Thêm vào món ăn: Cho tỏi vào súp, nước dùng khi bị cảm.
• Hơi tỏi: Một số người hít nhẹ hơi tỏi giã để thông mũi (không khuyến khích cho người nhạy cảm).

Lưu ý: Tỏi có vị cay, có thể gây kích ứng dạ dày; không dùng liều cao kéo dài nếu đang dùng thuốc chống đông (tương tác thuốc).

6. Hoa cúc (Chamomile) — kháng viêm, làm dịu niêm mạc

Tác dụng: Hoa cúc có đặc tính chống viêm và dịu thần kinh, giúp giảm phù nề niêm mạc mũi, giảm nghẹt và cải thiện giấc ngủ.

Cách sử dụng:

• Trà hoa cúc: Hãm 1–2 thìa hoa khô trong 200–300 ml nước sôi, uống 1–2 lần/ngày, tốt nhất trước khi ngủ.
• Xông hơi: Dùng trà hoa cúc để xông mũi giúp thư giãn và giảm nghẹt.

Lưu ý: Người dị ứng phấn hoa, cúc vạn thọ hoặc thuộc họ Asteraceae nên thận trọng.

7. Tinh dầu tràm (Cajeput/Melaleuca) — kháng khuẩn, làm ấm

Tác dụng: Tinh dầu tràm (tràm gió, tràm tràm) thường được dùng ở Đông Nam Á để giảm nghẹt mũi, kháng khuẩn và làm ấm ngực, giúp dễ thở.

Cách sử dụng:

• Xoa ngoài: Pha loãng tinh dầu tràm trong dầu nền (1–2%) và xoa lên ngực, lưng.
• Xông: Nhỏ vài giọt vào bát nước sôi để xông.

Lưu ý: Tránh dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo hướng dẫn an toàn; không bôi tinh dầu nguyên chất lên da.

8. Lá bạch đàn (Eucalyptus/Lá tràm khác) — thay thế khuynh diệp nếu thiếu

Tác dụng: Tương tự khuynh diệp, lá bạch đàn có cineole giúp làm loãng dịch, sát khuẩn và giảm nghẹt mũi.

Cách sử dụng:

• Xông với lá tươi: Đun vài lá bạch đàn tươi, xông mặt 5–10 phút.
• Dùng trong bồn tắm: Cho vài lá vào bồn tắm nóng để hít hơi nước thơm.

Lưu ý: Người dị ứng hoặc có bệnh phổi nên tham khảo ý kiến.

9. Mật ong & chanh (kết hợp thảo dược) — làm dịu họng, hỗ trợ giảm nghẹt

Tác dụng: Mật ong có đặc tính kháng khuẩn nhẹ và làm dịu niêm mạc; chanh cung cấp vitamin C giúp tăng miễn dịch. Kết hợp với trà gừng hoặc trà bạc hà tạo tác dụng hỗ trợ giảm nghẹt mũi tốt.

Cách sử dụng:

• Nước ấm mật ong chanh: Pha 1 thìa mật ong + vài giọt nước cốt chanh trong 200 ml nước ấm. Uống 1–2 lần/ngày.
• Kết hợp với trà gừng hoặc trà bạc hà giúp tăng hiệu quả thông mũi.

Lưu ý: Trẻ dưới 1 tuổi không dùng mật ong.

10. Trầu không (Piper betle) — dân gian: kháng khuẩn, chống viêm

Tác dụng: Trầu không chứa tinh dầu với hoạt tính kháng khuẩn, từng được dùng dân gian để xông giảm nghẹt mũi, viêm mũi.

Cách sử dụng:

• Xông trầu không: Đun vài lá trầu không với nước sôi và xông mặt 5–10 phút.
• Rửa mũi: Phối hợp nước sắc trầu không đã nguội (loãng) để rửa vùng ngoài mũi (không nhỏ trực tiếp vào mũi).

Lưu ý: Tránh dùng quá mạnh tay; trầu có thể gây kích ứng với một số người nhạy cảm.

Xông hơi với lá trầu không giúp giảm nghẹt mũi hiệu quả

Trên đây là một số loại thảo dược dễ kiếm giúp giảm tình trạng nghẹt mũi tạm thời, không thể thay thế được thuốc điều trị. Với người bị nghẹt mũi do viêm xoang cấp và mạn tính, ngoài việc áp dụng các biện pháp thảo dược trên, cũng nên tham khảo sử dụng thêm thuốc xoang từ thảo dược.

Giải pháp hỗ trợ giảm nghẹt mũi từ thuốc xoang thảo dược

Thuốc xoang từ thảo dược được sản xuất tại nhà máy đạt chuẩn GMP-WHO chất lượng và hiệu quả đã được kiểm chứng, hỗ trợ điều trị các chứng nghẹt mũi, viêm mũi dị ứng, viêm xoang cấp và mạn tính.

So với việc lạm dụng thuốc nhỏ mũi hay thuốc tây y, giải pháp từ thảo dược mang lại ưu điểm an toàn, ít tác dụng phụ và phù hợp cho việc hỗ trợ điều trị lâu dài. Đây cũng là xu hướng ngày càng được nhiều người tin dùng để chăm sóc sức khỏe hô hấp, đặc biệt trong các bệnh lý viêm xoang, nghẹt mũi kéo dài.

DS Triệu Ngọc
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/top-10-thao-duoc-de-kiem-giup-giam-nghet-mui-tac-dung-va-cach-dung-n33866.html