Cách chăm sóc bé bị sổ mũi: Lời khuyên từ bác sĩ

Khi bé bị sổ mũi, nhiều phụ huynh thường lo lắng và xử trí chưa phù hợp. Một vài gợi ý đơn giản có thể giúp bé nhanh hồi phục và phòng ngừa biến chứng.

Bé bị sổ mũi khiến nhiều phụ huynh lo lắng

Bé bị sổ mũi có đáng lo không?

Trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 6 tuổi, thường bị sổ mũi nhiều lần trong năm. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể, giúp loại bỏ virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân dị ứng. Thông thường, sổ mũi nhẹ sẽ tự cải thiện sau vài ngày đến một tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sổ mũi có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý cần theo dõi kỹ, chẳng hạn như viêm mũi xoang, viêm phế quản hoặc viêm phổi.

Vì vậy, mặc dù sổ mũi không phải lúc nào cũng đáng lo, cha mẹ vẫn nên theo dõi sát sao, đặc biệt với các bé nhỏ tuổi hoặc có sức đề kháng yếu.

Sổ mũi có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý cần theo dõi

Nguyên nhân bé bị sổ mũi

Có nhiều lý do khiến bé chảy nước mũi, trong đó phổ biến nhất là:

• Cảm lạnh, cảm cúm: Khi virus tấn công đường hô hấp, trẻ thường hắt hơi, sổ mũi, ho và có thể sốt nhẹ.
• Dị ứng: Phấn hoa, bụi nhà, lông thú cưng… đều có thể khiến bé hắt hơi, chảy nước mũi trong kéo dài nhiều tuần.
• Thời tiết thay đổi: Trẻ nhỏ rất nhạy cảm khi trời trở lạnh hoặc giao mùa, dễ xuất hiện sổ mũi.
• Môi trường ô nhiễm: Khói bụi, khói thuốc lá hoặc các hóa chất trong không khí có thể kích thích niêm mạc mũi, gây chảy nước mũi.
• Mọc răng: Một số bé khi mọc răng sẽ kèm theo chảy nước mũi và chảy dãi.

Việc xác định đúng nguyên nhân khiến bé bị sổ mũi sẽ giúp cha mẹ lựa chọn cách chăm sóc phù hợp, tránh lạm dụng thuốc không cần thiết và bảo vệ sức khỏe của bé an toàn hơn.

Dấu hiệu nhận biết khi nào sổ mũi là bình thường và khi nào cần cảnh giác

Sổ mũi là tình trạng rất thường gặp ở trẻ nhỏ, nhưng không phải lúc nào cũng đơn giản. Việc nhận biết khi nào sổ mũi là bình thường và khi nào tiềm ẩn nguy hiểm sẽ giúp cha mẹ chăm sóc con đúng cách và kịp thời hơn.

Dấu hiệu nhận biết sổ mũi thông thường

Ở trẻ, sổ mũi chỉ là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước thay đổi thời tiết bụi bẩn hoặc do cảm lạnh... Khi đó, trẻ thường có những biểu hiện sau:

• Nước mũi trong, loãng, lượng vừa phải.
• Bé vẫn ăn, bú và chơi bình thường, không mệt mỏi.
• Có thể sốt nhẹ dưới 38°C hoặc không sốt.

Lưu ý: Dù đây là tình trạng thường gặp, cha mẹ vẫn cần quan sát sát sao. Nếu tình trạng kéo dài quá vài ngày hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy đưa bé đi khám ngay.

Sổ mũi là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước các tác nhân và yếu tố gây bệnh

Khi nào cha mẹ cần cảnh giác?

Cha mẹ nên đưa bé đi khám càng sớm càng tốt nếu trẻ xuất hiện một trong các dấu hiệu sau:

• Nước mũi vàng hoặc xanh đặc, kéo dài hơn 10 ngày.
• Sốt cao trên 38,5°C, quấy khóc nhiều, bỏ bú hoặc ăn kém.
• Thở khò khè, ho nhiều, khó thở hoặc thở gấp.
• Kèm theo mắt sưng đỏ, đau tai, ngủ li bì, mệt mỏi bất thường

Những dấu hiệu này có thể liên quan đến các bệnh lý đường hô hấp nặng hơn, cần được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách chăm sóc bé bị sổ mũi tại nhà

Khi bé bị sổ mũi nhẹ, cha mẹ không cần quá lo lắng. Phần lớn tình trạng này có thể tự cải thiện trong vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Dưới đây là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả mà cha mẹ có thể áp dụng ngay tại nhà:

Nhỏ nước muối sinh lý

Nước muối sinh lý là giải pháp an toàn, nhẹ nhàng giúp làm sạch mũi cho bé.

Tác dụng: làm loãng dịch mũi, rửa trôi bụi bẩn và vi khuẩn bám trong hốc mũi.

Cách dùng: Nhỏ 1 - 2 giọt vào mỗi bên mũi, thực hiện 2 - 3 lần mỗi ngày.

Khi nhỏ nước muối sinh lý, cha mẹ nên đặt bé nằm nghiêng đầu sang một bên để dung dịch chảy từ mũi trên sang mũi dưới và thoát ra ngoài, giúp làm sạch mũi hiệu quả hơn.

Hút mũi đúng cách

Do trẻ nhỏ chưa biết xì mũi, việc hút mũi giúp làm thông thoáng đường thở, từ đó bé hít thở dễ dàng, ăn uống và ngủ ngon hơn.

Tuy nhiên, khi thực hiện cha mẹ cần lưu ý:

• Ưu tiên chọn dụng cụ hút mũi mềm, chuyên dụng cho trẻ nhỏ, vừa an toàn vừa dễ vệ sinh.
• Trong quá trình hút, cha mẹ hãy thao tác thật nhẹ nhàng, chỉ đặt dụng cụ ở ngay cửa mũi. Không đưa quá sâu vào trong, bởi niêm mạc mũi của bé rất mỏng, dễ bị trầy xước, gây chảy máu hoặc đau rát.
• Chỉ nên hút khi bé nghẹt mũi nhiều và thực sự cần thiết. Phụ huynh không nên lạm dụng hút mũi quá thường xuyên, vì có thể khiến niêm mạc trẻ bị kích ứng và khó chịu hơn.

Giữ ấm cơ thể bé

Khi bị sổ mũi, cơ thể trẻ trở nên nhạy cảm hơn với thay đổi thời tiết. Vì vậy, cha mẹ cần đặc biệt chú ý giữ ấm để bé nhanh hồi phục:

• Giữ ấm các vùng quan trọng như đầu, cổ, ngực và bàn chân bởi đây là những vị trí dễ bị lạnh khiến triệu chứng sổ mũi của trẻ tiến triển nặng hơn.
• Điều chỉnh nhiệt độ phòng hợp lý, không để bé nằm trực tiếp dưới quạt hoặc điều hòa; duy trì khoảng 26 - 28°C và tránh để gió thổi thẳng vào người bé.
• Khi ra ngoài, hãy mặc cho bé đủ ấm, nhưng không nên mặc quá nhiều lớp để tránh bé ra mồ hôi, dễ bị lạnh ngược lại.

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé tăng sức đề kháng và chống lại các tác nhân gây bệnh. Cha mẹ nên:

• Tăng cường rau củ quả giàu vitamin C như cam, quýt, kiwi, súp lơ xanh… giúp cơ thể bé chống oxy hóa và nâng cao hệ miễn dịch.
• Bổ sung thực phẩm giàu kẽm như thịt nạc, trứng, cá,... là vi chất cần thiết cho sự phát triển và tăng sức đề kháng tự nhiên của cơ thể.
• Với bé còn bú mẹ, mẹ nên duy trì chế độ ăn đa dạng, đầy đủ dưỡng chất để nguồn sữa dồi dào và chất lượng hơn cho con.

Dùng siro giảm cảm từ thảo dược

Một số loại siro thảo dược dành cho trẻ nhỏ được bào chế từ các thành phần tự nhiên như cam thảo, gừng… có tác dụng giải cảm, giảm các triệu chứng cảm cúm, hỗ trợ thông mũi và tăng cường sức đề kháng.

Chỉ nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, thương hiệu uy tín.

Dùng đúng liều lượng theo khuyến cáo trên bao bì hoặc hướng dẫn của bác sĩ.

Lưu ý: Siro thảo dược chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thay thế thuốc điều trị nếu bé mắc bệnh hô hấp nặng.
Cha mẹ nên kết hợp siro thảo dược cùng các biện pháp chăm sóc khác như nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý, giữ ấm và bổ sung dinh dưỡng để đạt hiệu quả tốt hơn.

Trên đây là những thông tin hữu ích về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc khi bé bị sổ mũi. Hy vọng rằng với những kiến thức này, cha mẹ sẽ tự tin hơn trong việc chăm sóc con đúng cách, giúp bé nhanh chóng hồi phục và phát triển khỏe mạnh.

BS Hoàng Hậu
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/cach-cham-soc-be-bi-so-mui-loi-khuyen-tu-bac-si-n33769.html