Cẩn trọng với tình trạng đau nhức xương khớp mùa lạnh

Cẩn trọng với đau nhức xương khớp mùa lạnh
 

Đau nhức xương khớp mùa lạnh phổ biến ở người cao tuổi

Nguyên nhân đau nhức xương khớp khi trời lạnh

Nguyên nhân khiến cho tình trạng của các bệnh xương khớp trở nên xấu đi khi trời lạnh là:

Lưu thông máu kém hơn

Khi trời lạnh, cơ thể phải tiêu hao năng lượng nhiều hơn để làm ấm và duy trì thân nhiệt. Khi đó, để tiết kiệm và tránh thất thoát năng lượng, lưu thông máu sẽ bị hạn chế bằng cách co mạch máu. 

Dây thần kinh bị chèn ép gây cảm giác đau nhức các khớp, các sụn, màng hoạt dịch khớp dễ bị tổn thương và gây cảm giác đau nhức nghiêm trọng.

Co rút gân cơ khớp

Độ ẩm tăng cao vào mùa lạnh làm đông hoặc co rút gân cơ khớp. Khi đó, các khớp bị khô cứng, gây hạn chế vận động và đau nhức.

Do đó, khớp trở nên khô cứng hơn, bệnh nhân không chỉ khó vận động mà tình trạng đau nhức lại càng nghiêm trọng hơn.

Rối loạn tuần hoàn

Bao gồm tuần hoàn tại vị trí khớp, dịch khớp, độ nhớt máu, thay đổi vận mạch, tình trạng muối kết tủa do nồng độ hóa chất trung gian thay đổi… là nguyên nhân gây đau nhức cơ xương khớp vào mùa lạnh.

Bệnh khớp mãn tính

Đau nhức xương khớp khi trời lạnh phổ biến nhất ở người già, khi xương khớp không còn linh hoạt, rắn chắc nữa, hệ miễn dịch suy giảm.

Tình trạng thoái hóa, giảm dịch khớp do thoái hóa, khí huyết lưu thông kém cũng có thể dẫn tới việc suy giảm chức năng các khớp.

Hàm lượng vitamin D thấp

Vitamin D rất quan trọng đối với sức khỏe của xương và chức năng của cơ bắp. Thiếu vitamin D có thể dẫn tới những cơn đau nhức xương khớp chân, đau khớp ngón tay hay đau nhức xương khớp toàn thân. 

Đặc biệt khi trời lạnh, ánh sáng mặt trời yếu, lượng vitamin D cơ thể hấp thu giảm đi, khiến cho các cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.  

Các yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố nguy cơ có thể tăng nguy cơ bị đau xương khớp vào mùa lành bao gồm:

• Tuổi tác: tình trạng đau nhức khi trời trở lạnh gặp phải thường xuyên hơn ở người trong độ tuổi trung niên và người cao tuổi. 
• Có tiền sử hoặc đang mắc các bệnh xương khớp mãn tính. 
• Hoạt động quá mức và lặp lại: đây là nguyên nhân chính khiến cho tình trạng người dưới 50 tuổi bị đau nhức xương khớp mùa lạnh.

Những cơn đau xuất hiện mỗi khi trở trời hoặc vào mùa lạnh gây bất tiện, hạn chế vận động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

Làm thế nào để cải thiện đau nhức xương khớp vào mùa lạnh?

Một số biện pháp giúp khắc phục các triệu chứng tại khớp và cải thiện sức khỏe, khả năng vận động của người bệnh phổ biến nhất:

Sử dụng thuốc giảm đau nhức xương khớp

Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giảm cảm giác đau đớn và giúp bệnh nhân có thể hoạt động lại bình thường như paracetamol, ibuprofen, naproxen hoặc corticoid.

Tuy nhiên các thuốc này chỉ làm giảm triệu chứng tức thời, không có tác dụng giảm mức độ bệnh và làm chậm tiến triển bệnh, không những thế còn có nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe.

Việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây nhờn thuốc và phụ thuộc thuốc, do đó người bệnh không nên tự ý sử dụng mà cần có chỉ định của bác sĩ. 

Xoa bóp

Xoa bóp là một trong những phương pháp giảm đau và cải thiện khả năng vận động của người bệnh.
Việc tác động lực lên các vị trí bị đau không chỉ giảm tình trạng sưng đau các khớp, mà còn có tác dụng cải thiện lưu thông tuần hoàn máu, kích thích máu đi tới nuôi dưỡng các vị trí khớp tổn thương. 
 

Xoa bóp là phương pháp giúp giảm đau xương khớp mùa lạnh hiệu quả

Những cơn đau có thể ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, người bệnh được khuyến khích nên nghỉ ngơi nhiều và không vận động mạnh để hạn chế các triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn cần duy trì việc thực hiện các hoạt động thể chất bình thường phù hợp với bản thân. 

Việc duy trì hoạt động thể chất là vô cùng quan trọng đối với việc đảm bảo sức khỏe và cải thiện các bệnh lý xương khớp.

Vận động ở một cường độ thích hợp giúp bôi trơn các khớp, cải thiện tính linh hoạt của sụn khớp và tăng khả năng chịu đựng, giảm triệu chứng đau nhức trên xương khớp.

Duy trì đủ nước cho nhu cầu cơ thể là điều vô cùng cần thiết, làm chậm quá trình lão hóa và tạo nguyên liệu cho việc tái tạo và chữa lành của cơ thể. 

Không chỉ vậy, uống nhiều nước là cần thiết cho việc sản xuất và duy trì dịch khớp đủ để bôi trơn và đảm bảo cho các khớp hoạt động bình thường. 

Với các khớp bị sưng đỏ và đau nhức, có thể giảm triệu chứng bằng cách chườm nóng thường xuyên hàng ngày. 

Việc đắp hoặc chườm nóng tại vị trí đau 15-20 phút mỗi ngày giúp giãn nở lỗ chân lông, cải thiện khí huyết lưu thông và giảm cảm giác sưng đau. 

Để làm giảm các triệu chứng và phòng ngừa cơn đau nhức xương khớp vào mùa lạnh, cần chú ý những việc sau:

Đảm bảo cơ thể luôn được giữ ấm, tránh khí lạnh xâm nhập vào cơ thể, gây tắc nghẽn mạch máu và hình thành các cơn đau nhức tay chân. 

Theo Đông y, bệnh xương khớp chủ yếu là do hàn thấp xâm nhập gây tắc nghẽn kinh mạch, chính khí kém, miễn dịch suy giảm, các chi thiếu nuôi dưỡng dẫn tới suy giảm chức năng và tính linh hoạt.

Việc cân bằng giữa nghỉ ngơi và vận động hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc làm chậm tiến triển và cải thiện triệu chứng của các bệnh xương khớp. Khi bị đau nhức, giảm vận động để làm giảm áp lực cho khớp là điều cần thiết. 

Tuy nhiên, việc ngồi hay nằm trong một tư thế quá lâu có thể dẫn tới tê cứng các khớp và gây đau mỏi. 

Vận động nhẹ nhàng trong khoảng thời gian hợp lý sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh về xương khớp như thoái hóa.

Ăn uống đủ chất, duy trì cân nặng và quản lý cân nặng, tránh béo phì có vai trò quan trọng trong việc làm giảm áp lực trên xương khớp, từ đó phòng ngừa đau nhức và thoái hóa. 

Ngoài ra, bổ sung đủ nước, tăng cường các loại thực phẩm giàu canxi, vitamin D, C, collagen, hạn chế các loại thực phẩm cay, nóng, nhiều gia vị để tăng cường miễn dịch, cải thiện sức khỏe tổng thể và đề kháng cũng như nuôi dưỡng khớp.

Nhiều người khi bị đau xương khớp thường hạn chế tối đa cử động, tuy nhiên việc này sẽ khiến tình trạng tê cứng khớp trở nên nghiêm trọng hơn. 

Vận động nhẹ nhàng và thực hiện các bài tập cải thiện chức năng xương khớp nhẹ nhàng và phù hợp có vai trò quan trọng để làm hạn chế triệu chứng bệnh. 

Việc này sẽ giúp cải thiện lưu thông máu và khí huyết, tăng cường máu nuôi dưỡng khớp và sản xuất dịch bôi trơn khớp. 

Các bài tập được khuyến khích là yoga, thái cực quyền, dưỡng sinh, bơi lội, đi bộ, đạp xe, ... vừa giúp giảm đau, cải thiện chức năng khớp, vừa giúp tăng cường sức khỏe.

Nếu bị đau xương khớp, người bệnh nên đến khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. 

Tránh tự ý mua và dùng thuốc giảm đau hoặc các bài thuốc dân gian, thực phẩm hỗ trợ điều trị vì có thể không chữa đúng bệnh mà còn gây ra tác dụng phụ và khiến bệnh nặng thêm.

Mùa lạnh, khi nhiệt độ thấp đi, theo quan điểm của Y học cổ truyền là thời điểm để những yếu tố phong, hàn, thấp có thể dễ dàng tác động, xâm nhập vào cơ thể, gây tắc nghẽn, rối loạn kinh mạch.

Dấu hiệu đau cơ xương khớp mùa lạnh biểu hiện ban đầu là đau, sưng, nề, nóng…

Để điều trị bệnh, người xưa thường sử dụng các vị thuốc, bài thuốc có công dụng hoạt huyết, thông kinh lạc, bồi bổ can thận, tăng cường chính khí để loại bỏ ngoại tà ra ngoài cơ thể. 

Đông y có bài thuốc bổ can thận, tăng cường khí huyết, thông kinh lạc, trừ phong thấp hiệu quả, với thành phần gồm các vị thuốc như đương quy, đỗ trọng, cẩu tích, đan sâm, liên nhục, tục đoạn, thiên ma, cốt toái bổ, độc hoạt, sinh địa, uy linh tiên, thông thảo, khương hoạt, hà thủ ô đỏ…

Hiện nay, bài thuốc này đã được chuyển giao sản xuất thành Thuốc Xương Khớp Đông y dạng viên nén tiện sử dụng.

Thuốc Xương Khớp Đông y dạng viên nén dùng trong các trường hợp đau lưng, đau cột sống, đau thần kinh tọa, các chứng phong tê thấp: thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, nhức mỏi, cứng cơ xương khớp, tay chân tê bại; hỗ trợ điều trị thoái hoá, vôi hoá, gai cột sống; hỗ trợ phòng ngừa bệnh tái phát.

Thuốc Xương Khớp Đông y dạng viên nén hiện có bán ở hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, bạn có thể tham khảo sử dụng.

Dược sĩ Thu Hà
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại