Ngủ ngáy: Liệu có khó khắc phục như vẫn nghĩ?

Ngủ ngáy là nỗi ám ảnh đối với hàng triệu người
 

Ngủ ngáy do luồng thông khí bị tắc nghẽn vì một lý do nào đó

Triệu chứng ngủ ngáy

Ngáy ngủ được chia thành 3 cấp độ, dựa vào mức độ tiếng ngáy và ảnh hưởng của nó tới giấc ngủ:

Cấp độ 1: Ngáy ít, tiếng ngáy không to và khi nằm nghiêng sẽ ngừng ngáy.

Cấp độ 2: Ngáy vừa phải, ngáy to hơn và khi nằm ngủ ở tư thế nghiêng sẽ hết ngáy.

Cấp độ 3: Ngáy rất to ở mọi tư thế nằm ngủ, khiến người ngáy tỉnh giấc với trạng thái mệt mỏi. Nó thường kèm theo các vấn đề sức khỏe bao gồm:

• Khó ngủ và xoay người liên tục khi ngủ 
• Thức dậy với cổ họng khô hoặc đau
• Khó thở, đau ngực về đêm
• Cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày 
• Đau đầu buổi sáng
• Ủ rũ, mất năng lượng hoặc cáu kỉnh
• Mất tập trung hoặc huyết áp cao
• Trẻ em có thể giảm khả năng tập trung, kết quả học tập kém hoặc gặp các vấn đề về hành vi.

Nguyên nhân gây ngáy ngủ

Hiện tượng ngáy ngủ có thể là một trạng thái sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là do một vấn đề bệnh lý gây ra.

Các nguyên nhân chính gồm:

Giãn các cơ đường thở 

Khi chuyển từ giấc ngủ nhẹ sang giấc ngủ sâu, các cơ ở vòm miệng mềm, lưỡi và cổ họng thư giãn, có khả năng dẫn đến tắc nghẽn một phần đường thở và rung động trong các mô cổ họng. 

Luồng không khí bị hạn chế, gây ra âm thanh rung động, mức độ phụ thuộc vào độ hạn chế đường thở của mỗi người.

Uống rượu, dị ứng, cảm lạnh và trọng lượng cơ thể có thể khiến ngáy trở nên trầm trọng hơn vì chúng gây nghẹt mũi và sưng cổ họng.

Đường thở tắc nghẽn hoặc thu hẹp

Một số tình trạng sức khỏe nhất định có thể khiến đường thở hẹp đi, và gây tiếng ngáy khi ngủ, ví dụ:

• Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Là hiện tượng rối loạn giấc ngủ đặc trưng bởi hiện tượng ngừng thở hoặc giảm hô hấp trong giấc ngủ.

Các cơn ngưng thở thường kéo dài trong khoảng 10 giây, lặp đi lặp lại nhiều lần trong lúc ngủ, không khí đi vào một cách ngắt quãng gây tiếng ngáy to, nghe giống tiếng nghẹn hay tiếng thở phì phò.

Ngưng thở khi ngủ khiến não bộ và phổi không được cung cấp đủ oxy, nếu tình trạng nay kéo dài, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm.
 

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

• Nghẹt mũi

Nghẹt mũi phổ biến ở những người bị cảm lạnh, dị ứng, viêm xoang… có thể gây ngáy nếu chỉ thở ra bằng miệng. 

• Các nguyên nhân khác khiến đường thở thu hẹp:

Vách ngăn mũi lệch

Polyp mũi

Bất thường cấu trúc đường thở

Một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng ngủ ngáy: 

• Tuổi tác: Khi già đi, trương lực cơ giảm, khiến đường thở bị co lại dẫn đến ngáy khi ngủ.
• Rượu và thuốc an thần: Đồ uống có chứa cồn và một số loại thuốc giãn cơ, hạn chế luồng không khí qua mũi, miệng và cổ họng.
• Tiền sử gia đình: Những người có người thân trong gia đình ngủ ngáy thường có tỷ lệ cao ngáy khi ngủ. 
• Cân nặng: Ngáy và rối loạn hô hấp liên quan đến giấc ngủ phổ biến hơn ở những người thừa cân (chỉ số khối cơ thể BMI ≥ 25) hoặc béo phì (chỉ số BMI ≥  30).

Các phương pháp điều trị ngủ ngáy

Điều trị phẫu thuật

• Phẫu thuật tạo hình vòm miệng bằng laser Er-YAG (LAUP): giảm mô ở vòm miệng mềm và cải thiện luồng không khí.
• Liệu pháp cắt bỏ để thu nhỏ các mô dư thừa ở vòm miệng và lưỡi.
• Phẫu thuật đường hô hấp trên: chẳng hạn như phẫu thuật tạo hình hầu họng lưỡi gà để cắt bỏ các mô dư thừa trong cổ họng hoặc phẫu thuật nâng cao hàm trên và hàm dưới để cải thiện tình trạng hàm bị lệch hoặc hở. 
• Phẫu thuật tạo hình vách ngăn giúp cải thiện luồng không khí qua mũi bằng cách định hình lại sụn và xương. 
• Loại bỏ amidan và adenoid
• Máy kích thích thần kinh cấy ghép: đặt mô cấy dọc theo dây thần kinh trong cổ họng. Thiết bị này giúp dõi nhịp thở và kích thích cơ cổ họng mở đường thở, ngăn ngừa tình trạng ngưng thở.

Các biện pháp điều trị không phẫu thuật

• Dụng cụ miệng: là dụng cụ được thiết kế giúp duy trì đường thở luôn thông thoáng. Tuy nhiên, chúng có thể gây khó chịu ở mặt, đau hàm, tiết nước bọt quá nhiều và khô miệng.
• Sử dụng gối chống ngáy và thay đổi tư thế ngủ: Việc nâng cao đầu hoặc nằm nghiêng về một phía giúp thở dễ dàng, đảm bảo lưỡi và hàm sẽ di chuyển về phía trước. Các loại gối chống ngáy được thiết kế đặc biệt để giúp ngăn ngừa chứng ngáy bằng cách đảm bảo cơ cổ không bị cong.
• Duy trì độ ẩm không khí trong phòng ngủ: không khí khô có thể khiến mũi nhạy cảm và dễ kích ứng hơn. Đảm bảo độ ẩm thích hợp bằng cách sử dụng các thiết bị giữ ẩm trong phòng giúp giảm kích ứng mũi họng.
• Làm sạch và thông thoáng đường mũi: Nếu nguyên nhân khiến bạn bị ngáy là do mũi hoặc xoang có vấn đề, hãy vệ sinh mũi xoang với nước muối trước khi đi ngủ, kiểm soát tốt viêm xoang và tránh các tác nhân dị ứng.
• Dùng thuốc điều trị: một số loại thuốc như thuốc chống dị ứng, thuốc điều trị viêm xoang, kháng sinh hay thuốc nhỏ mũi giúp giảm nghẹt mũi, làm thông thoáng đường thở cũng sẽ giúp phòng ngừa ngáy.

Thiết bị chống ngáy khi ngủ dùng tại nhà

Người bị viêm xoang dễ có nguy cơ ngáy ngủ do đường thở bị tắc nghẽn, thu hẹp. Do đó, đảm bảo đường thở thông thoáng sẽ giúp giảm nguy cơ ngáy.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc kháng viêm và kháng histamin để giảm triệu chứng, sử dụng các phương pháp Đông y được nhiều người ưa chuộng, vừa có hiệu quả cao đồng thời an toàn, ít gây tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe.  

Thuốc xoang Đông y được kết hợp tác dụng của các vị thuốc quen thuộc, có tác dụng tiêu viêm, thông mũi, hỗ trợ điều trị các chứng nghẹt mũi, viêm mũi dị ứng, viêm xoang cấp và mạn tính…

Xịt mũi xoang với thành phần thảo dược, giúp thông mũi, giảm nhanh hắt hơi, nghẹt mũi, chảy nước mũi, dùng tốt cho các đối tượng bị viêm mũi dị ứng, viêm xoang cấp và mạn tính.

Thuốc xoang Đông y và Xịt mũi xoang Thảo dược (ví dụ Thuốc xoang Nhất Nhất và Xịt mũi xoang Nhất Nhất) là bộ đôi phù hợp cho những người bị viêm xoang gây nghẹt mũi.

Dược sĩ Thu Hà
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/ngu-ngay-lieu-co-kho-khac-phuc-nhu-van-nghi-n26201.html