Căng thẳng thần kinh do mất ngủ dài ngày gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe
Mất ngủ và căng thẳng thần kinh có một mối liên hệ hai chiều, tạo thành một vòng luẩn quẩn khó thoát.
Khi bạn không ngủ đủ giấc, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất nhiều hơn cortisol - hormone gây căng thẳng. Nồng độ cortisol cao liên tục sẽ đặt hệ thần kinh vào trạng thái "báo động" (tăng cường hoạt động của hệ thần kinh giao cảm), khiến bạn cảm thấy bồn chồn, lo lắng và khó thư giãn để đi vào giấc ngủ.
Ngược lại, khi bạn bị căng thẳng, tâm trí liên tục suy nghĩ và lo âu, cơ thể cũng sản sinh cortisol, ngăn cản quá trình sản xuất melatonin - hormone điều hòa giấc ngủ.
Kết quả là bạn trằn trọc, khó ngủ, và khi thiếu ngủ, tình trạng căng thẳng lại càng trở nên tồi tệ hơn vào ngày hôm sau. Về lâu dài, sự mất cân bằng này không chỉ làm suy kiệt năng lượng mà còn ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, khả năng điều tiết cảm xúc và sức khỏe tổng thể của não bộ.
Bất kỳ ai cũng có thể trải qua tình trạng mất ngủ và căng thẳng, tuy nhiên, một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn do đặc thù công việc và giai đoạn sinh lý.
Người làm việc trí óc chịu áp lực cao, thường xuyên phải đối mặt với deadline và các quyết định quan trọng, là nhóm đối tượng hàng đầu. Áp lực công việc khiến não bộ của họ luôn trong trạng thái hoạt động, ngay cả khi đã rời văn phòng.
Người cao tuổi cũng là nhóm dễ bị ảnh hưởng do quá trình lão hóa tự nhiên làm thay đổi cấu trúc giấc ngủ, đồng thời các bệnh lý nền như đau nhức xương khớp, tiểu đêm cũng góp phần làm gián đoạn giấc ngủ.
Phụ nữ sau sinh và trong giai đoạn tiền mãn kinh phải đối mặt với sự thay đổi đột ngột của nội tiết tố, kết hợp với trách nhiệm chăm sóc gia đình và những lo âu tâm lý, khiến họ trở nên đặc biệt nhạy cảm với vòng xoáy mất ngủ - căng thẳng. Việc nhận diện sớm các yếu tố nguy cơ này là bước đầu tiên để chủ động phòng ngừa và can thiệp kịp thời.
Vòng luẩn quẩn giữa mất ngủ và căng thẳng thần kinh
Những dấu hiệu ban đầu của tình trạng căng thẳng thần kinh do mất ngủ thường khá mơ hồ và dễ bị bỏ qua, nhầm lẫn với sự mệt mỏi thông thường.
Một trong những biểu hiện rõ rệt nhất là sự suy giảm khả năng tập trung. Bạn có thể thấy mình đọc đi đọc lại một đoạn văn bản mà không hiểu, dễ dàng bị phân tâm bởi những yếu tố xung quanh, hoặc liên tục quên những nhiệm vụ nhỏ trong công việc.
Song song đó, cảm xúc cũng trở nên bất ổn hơn. Bạn dễ nổi nóng, cáu gắt vô cớ với đồng nghiệp và người thân vì những chuyện không đáng. Ngay cả những người vốn điềm tĩnh cũng có thể trở nên thiếu kiên nhẫn. C
ảm giác mệt mỏi kéo dài là một dấu hiệu đặc trưng khác. Dù đã ngủ, bạn vẫn thức dậy với cơ thể uể oải, thiếu năng lượng và cảm giác "sương mù não" (brain fog) bao trùm suốt cả ngày.
Những tín hiệu này là lời cảnh báo đầu tiên của cơ thể, cho thấy hệ thần kinh đang phải hoạt động quá sức và cần được nghỉ ngơi, phục hồi đúng cách.
Nếu các dấu hiệu nhẹ bị phớt lờ, tình trạng căng thẳng thần kinh có thể tiến triển nặng hơn, biểu hiện qua những triệu chứng đáng báo động.
Cảm giác lo âu không còn thoáng qua mà trở nên thường trực, quá mức so với thực tế. Bạn có thể liên tục lo lắng về sức khỏe, công việc, gia đình mà không có lý do cụ thể.
Một số người còn có những suy nghĩ ám ảnh, lặp đi lặp lại một ý nghĩ tiêu cực mà không thể kiểm soát.
Suy giảm trí nhớ trở nên rõ rệt hơn, từ việc quên tên người quen, quên các sự kiện quan trọng cho đến khó khăn trong việc học hỏi kiến thức mới. Về mặt thể chất, bạn có thể trải qua các cơn tim đập nhanh, hụt hơi, run tay chân hoặc rối loạn tiêu hóa mà không tìm ra nguyên nhân bệnh lý.
Đây là những "báo động đỏ" cho thấy hệ thần kinh đang bị tổn thương nghiêm trọng.
Khi gặp phải những triệu chứng này, việc tìm đến sự tư vấn của các chuyên gia y tế là vô cùng cần thiết để có hướng can thiệp kịp thời, tránh để tình trạng diễn tiến thành các rối loạn tâm thần phức tạp hơn như rối loạn lo âu lan tỏa hay trầm cảm.
Những tác động tức thời của việc mất ngủ và căng thẳng thần kinh có thể nhìn thấy rõ trong cuộc sống hàng ngày.
Tại nơi làm việc, hiệu suất của bạn sẽ sụt giảm đáng kể. Khả năng tập trung kém, trí nhớ suy giảm và sự mệt mỏi khiến bạn dễ mắc lỗi, chậm tiến độ và khó đưa ra các quyết định sáng suốt. Sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề phức tạp cũng bị ảnh hưởng tiêu cực.
Về mặt xã hội, sự cáu kỉnh và thiếu kiên nhẫn do mệt mỏi thần kinh có thể gây ra những xung đột không đáng có với đồng nghiệp, bạn bè và đặc biệt là người thân trong gia đình. Bạn có thể trở nên xa cách, ít giao tiếp hơn, hoặc ngược lại, dễ gây gổ vì những chuyện nhỏ nhặt.
Chất lượng các mối quan hệ vì thế mà đi xuống, khiến bạn càng cảm thấy cô đơn và căng thẳng hơn, tạo ra một vòng xoáy tiêu cực.
Ngoài ra, sự mệt mỏi còn làm tăng nguy cơ tai nạn trong sinh hoạt và lao động, đặc biệt là khi tham gia giao thông, do thời gian phản xạ chậm lại và khả năng phán đoán tình huống bị suy giảm.
Nếu tình trạng mất ngủ và căng thẳng thần kinh kéo dài không được can thiệp, nó sẽ bào mòn sức khỏe thể chất và tinh thần, gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Hệ miễn dịch là một trong những cơ quan bị ảnh hưởng đầu tiên. Thiếu ngủ làm suy yếu khả năng phòng vệ của cơ thể, khiến bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng thông thường như cảm cúm, viêm họng và thời gian hồi phục cũng lâu hơn.
Nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, thậm chí là nhồi máu cơ tim và đột quỵ cũng tăng lên đáng kể. Nguyên nhân là do tình trạng căng thẳng kéo dài khiến tim phải làm việc nhiều hơn và gây tổn thương cho thành mạch máu.
Về mặt sức khỏe tinh thần, đây là con đường ngắn dẫn đến các rối loạn tâm thần. Căng thẳng thần kinh mạn tính làm thay đổi hóa học não bộ, là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn hoảng sợ và đặc biệt là trầm cảm. Việc đối mặt với những căn bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh mà còn là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Hệ lụy sức khỏe lâu dài do mất ngủ và căng thẳng thần kinh
Y học cổ truyền từ lâu đã sử dụng nhiều loại thảo dược có tác dụng dưỡng tâm, an thần, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách tự nhiên. Các thảo dược quen thuộc như Lạc tiên, Tâm sen, Bình vôi, Nữ lang được biết đến với khả năng làm dịu hệ thần kinh, giảm bồn chồn, lo âu, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Bên cạnh đó, y học cổ truyền còn chú trọng đến việc giải quyết nguyên nhân sâu xa gây mất ngủ, đặc biệt là các chứng "huyết hư" (máu nuôi dưỡng cơ thể không đủ) và "huyết ứ" (máu lưu thông kém). Tình trạng này khiến não bộ và các cơ quan không được cung cấp đủ dưỡng chất, gây ra các triệu chứng như đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, suy giảm trí nhớ, đau mỏi vai gáy.
Để giải quyết vấn đề này, một số bài thuốc cổ phương đã kết hợp các vị dược liệu quý. Điển hình là sự phối hợp giữa các vị thuốc có tác dụng bổ huyết như Đương quy, Thục địa và các vị thuốc hoạt huyết, hóa ứ như Xuyên khung, Xích thược, Ích mẫu, Ngưu tất. Sự kết hợp này giúp tăng cường sản sinh và lưu thông máu, đặc biệt là tuần hoàn máu não, từ đó nuôi dưỡng hệ thần kinh, hỗ trợ giảm các triệu chứng khó chịu, giúp người bệnh ngủ ngon và sâu hơn.
Các sản phẩm chứa những thành phần này thường được khuyên dùng với liều 2 viên/lần, 2 lần/ngày sau bữa ăn. Một liệu trình sử dụng có thể kéo dài 45 ngày và các triệu chứng thường cải thiện sau 10-15 ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý không sử dụng cho phụ nữ có thai, người đang chảy máu và người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào.
Thiền định và yoga là hai biện pháp hữu hiệu giúp làm dịu tâm trí và cơ thể. Dành 10-15 phút mỗi tối để thực hành thiền theo các ứng dụng hướng dẫn hoặc thực hiện vài động tác yoga nhẹ nhàng có thể giúp giải tỏa căng thẳng tích tụ trong ngày.
Liệu pháp mùi hương với tinh dầu oải hương, cúc La Mã hoặc gỗ đàn hương cũng là một cách tuyệt vời để tạo không gian thư giãn, báo hiệu cho cơ thể rằng đã đến giờ nghỉ ngơi. Bạn có thể sử dụng máy khuếch tán hoặc nhỏ vài giọt tinh dầu vào nước tắm ấm.
Massage nhẹ nhàng vùng cổ, vai, gáy và lòng bàn chân trước khi ngủ cũng giúp thả lỏng cơ bắp và kích thích lưu thông máu.
Chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ. Hãy bổ sung vào thực đơn các loại thực phẩm giàu Magie như chuối, hạnh nhân, rau bina, vì Magie là một khoáng chất giúp thư giãn cơ bắp và hệ thần kinh.
Các thực phẩm chứa Tryptophan, một loại acid amin tiền chất của serotonin và melatonin, cũng rất cần thiết. Tryptophan có nhiều trong sữa ấm, thịt gà tây, yến mạch.
Uống một ly trà thảo dược ấm như trà hoa cúc, trà gừng trước khi ngủ khoảng 1 giờ cũng là một thói quen tốt giúp làm ấm cơ thể và đưa bạn vào trạng thái thư thái, sẵn sàng cho giấc ngủ.
Các giải pháp thảo dược và lối sống giúp cải thiện giấc ngủ
Không có một câu trả lời chính xác cho tất cả mọi người vì nó phụ thuộc vào cơ địa và khả năng chịu đựng của mỗi cá nhân.
Tuy nhiên, có thể phân biệt như sau: Mất ngủ cấp tính (kéo dài từ vài đêm đến dưới một tháng) thường gây ra các triệu chứng tức thời như mệt mỏi, cáu gắt, giảm tập trung vào ngày hôm sau.
Nếu tình trạng mất ngủ không được cải thiện và kéo dài trên một tháng, nó được xem là mất ngủ mạn tính. Ở giai đoạn này, nguy cơ phát triển thành căng thẳng thần kinh thực sự là rất cao. Sự thiếu hụt giấc ngủ kéo dài làm rối loạn nghiêm trọng các hormone trong cơ thể (đặc biệt là cortisol), làm suy kiệt hệ thần kinh và có thể dẫn đến các biểu hiện rõ rệt của căng thẳng như lo âu thường trực, bồn chồn, thậm chí là các triệu chứng trầm cảm.
Thuốc ngủ (nhóm thuốc hóa dược) có thể mang lại hiệu quả nhanh chóng, giúp người bệnh đi vào giấc ngủ ngay lập tức. Tuy nhiên, đây không được xem là giải pháp lâu dài và tối ưu cho người mất ngủ mạn tính.
Việc sử dụng thuốc ngủ trong thời gian dài tiềm ẩn nhiều nguy cơ như: gây lệ thuộc vào thuốc (không có thuốc không ngủ được), hiện tượng "nhờn thuốc" (phải tăng liều mới có tác dụng), và các tác dụng phụ vào ngày hôm sau như mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt.
Quan trọng hơn, thuốc ngủ chỉ giải quyết được triệu chứng (mất ngủ) chứ không tác động vào nguyên nhân gốc rễ gây ra vấn đề. Đối với mất ngủ lâu năm, hướng tiếp cận phù hợp là tìm ra và giải quyết nguyên nhân (do căng thẳng, bệnh lý, lối sống...), kết hợp điều chỉnh thói quen sinh hoạt và sử dụng các liệu pháp hỗ trợ nhẹ nhàng, bền vững hơn như thảo dược hoặc các phương pháp trị liệu tâm lý.
So với thuốc hóa dược, các sản phẩm từ thảo dược thường có phổ tác động rộng hơn, cơ chế nhẹ nhàng và ít gây tác dụng phụ nghiêm trọng hơn.
Để sử dụng hiệu quả, người dùng cần: Tuân thủ đúng liều lượng và liệu trình được nhà sản xuất khuyến cáo hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, từ các thương hiệu uy tín và đã được cơ quan y tế cấp phép lưu hành. Không tự ý kết hợp nhiều loại thảo dược hoặc sử dụng chung với các loại thuốc tân dược khác mà không có sự tham vấn của chuyên gia y tế, vì có thể xảy ra tương tác thuốc không mong muốn.
Nhất Nhất
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/cang-thang-than-kinh-do-mat-ngu-dai-ngay-giai-phap-tu-thao-duoc-n34731.html
|
Sản xuất từ thảo dược, tại nhà máy chuẩn GMP-WHO, thuốc Tăng cường lưu thông máu  Thuốc Hoạt Huyết Nhất Nhất đã được nghiên cứu lâm sàng: Nghiên cứu lâm sàng so sánh hiệu quả của thuốc Hoạt Huyết Nhất Nhất với hoạt chất Ginkgo Biloba EGb761 đã được Bộ Y tế nghiệm thu. Kết quả: - Thuốc Hoạt Huyết Nhất Nhất hiệu quả tương đương Ginkgo Biloba EGb761 trong cải thiện các triệu chứng đau đầu, hoa mắt, suy giảm trí nhớ. - Thuốc Hoạt Huyết Nhất Nhất Hiệu quả vượt trội Ginkgo Biloba EGb761 trong cải thiện các triệu chứng chóng mặt, rối loạn giấc ngủ, tê bì chân tay.
Thành phần (Cho 1 viên nén): 672mg cao khô hỗn hợp dược liệu tương đương với: Đương quy (Radix Angeliacae sinensis): 1500mg, Ích mẫu (Herba Leonuri japonica): 1500mg, Ngưu tất (Radix Achyranthis bidentatae): 1500mg, Thục địa (Radix Rehmanniae glutinosae praeparata): 1500mg, Xích thược (Radix Paeoniae): 750mg, Xuyên khung (Rhizoma Ligustici wallichii): 750mg, Tá dược vừa đủ 1 viên Chỉ định: Trị các chứng huyết hư, ứ trệ. Phòng ngừa và điều trị thiểu năng tuần hoàn não (mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng, hoa mắt, ngủ không ngon, suy giảm trí nhớ, suy nhược thần kinh), thiểu năng tuần hoàn ngoại vi (đau mỏi vai gáy, tê cứng cổ, đau cách hồi, đau cơ, tê bì chân tay) thể huyết ứ; rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh do huyết ứ. Hỗ trợ phòng ngừa và điều trị xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, nghẽn mạch, tai biến mạch máu não. Liều dùng, cách dùng: Ngày uống 2 lần, mỗi lần 2 viên. Với bệnh mãn tính nên uống thuốc liên tục ít nhất 3 tháng. * Trường hợp bệnh nặng, cần tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị để điều chỉnh liều cho phù hợp. Khi dùng liều cao hơn liều thông thường (không quá 2 lần) phải được sự đồng ý của bác sỹ. * Lưu ý: Với từng bệnh nhân cụ thể, nếu hiệu quả, Hoạt Huyết Nhất Nhất có tác dụng rõ rệt sau 10 - 15 ngày sử dụng, nếu không thì tham khảo ý kiến thầy thuốc về việc tiếp tục hay ngưng dùng thuốc để khỏi lãng phí. Nếu quên không dùng thuốc 1 lần, thì tiếp tục dùng thuốc lần tiếp theo đúng liều lượng chỉ dẫn. Chống chỉ định: Phụ nữ có thai. Người đang chảy máu. Người mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc. Cảnh báo và Thận trọng khi dùng thuốc: Người có rối loạn đông máu. Sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú: *Phụ nữ có thai: Thuốc không dùng cho phụ nữ đang mang thai. *Sử dụng thuốc cho phụ nữ cho con bú: Không có dữ liệu về sử dụng thuốc cho phụ nữ cho con bú. Không nên sử dụng ở phụ nữ cho con bú. Sản xuất bởi: Công ty TNHH Dược phẩm Nhất Nhất. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. |
