Làm gì để xử lý tình trạng táo bón lâu ngày ở trẻ em?

13/05/2025 - 10:09 AM

Cỡ chữ

Táo bón lâu ngày ở trẻ em là một vấn đề tiêu hóa phổ biến và gây nhiều lo lắng cho phụ huynh. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu cho trẻ mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nếu không được xử lý đúng cách.

Cách xử lý táo bón lâu ngày ở trẻ em

MỤC LỤC

Khi nào được coi là táo bón lâu ngày ở trẻ em?
Nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón kéo dài
Những nguy hiểm tiềm ẩn của táo bón lâu ngày ở trẻ em
Cách xử lý và phòng ngừa táo bón lâu ngày ở trẻ em

Khi nào được coi là táo bón lâu ngày ở trẻ em?

Táo bón lâu ngày ở trẻ em thường được xác định khi xuất hiện các dấu hiệu dưới đây:

Đi ngoài <3 lần/tuần, phân khô cứng, to
Phải rặn mạnh khi đi vệ sinh
Đau bụng, chướng bụng, đầy hơi
Biếng ăn, mệt mỏi, cáu gắt
Có thể kèm theo nứt hậu môn, chảy máu

Nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón kéo dài

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng trẻ bị táo kéo dài, trong đó phổ biến nhất là do:

Chế độ ăn uống không đủ chất xơ: Trẻ ăn ít rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, uống ít nước.
Uống không đủ nước: Nước giúp làm mềm phân và dễ dàng di chuyển trong ruột.
Thói quen nhịn đi ngoài: Sợ đau, ngại đi vệ sinh ở trường, chơi mải mê quên đi vệ sinh.
Ít vận động: Trẻ ngồi nhiều xem tivi, chơi điện thoại, ít chạy nhảy, vận động.
Thay đổi chế độ ăn đột ngột: Chuyển từ bú mẹ hoàn toàn sang ăn dặm, thay đổi loại sữa công thức.
Tâm lý: Căng thẳng, lo lắng cũng có thể ảnh hưởng đến nhu động ruột.
Bệnh lý: Một số bệnh lý hiếm gặp như suy giáp, bệnh Hirschsprung, hoặc các vấn đề về thần kinh có thể gây táo bón.
Tác dụng phụ của thuốc: Kháng sinh, thuốc ho, thuốc bổ sắt,...có thể khiến phân khô cứng và dẫn tới táo bón.

Nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón lâu ngày

Những nguy hiểm tiềm ẩn của táo bón lâu ngày ở trẻ em

Nếu không được điều trị, táo bón lâu ngày có thể dẫn đến các vấn đề sau:

Đau bụng mãn tính: Tình trạng ứ phân kéo dài gây đau bụng âm ỉ hoặc từng cơn.
Đại tiện són phân: Phân lỏng rỉ ra xung quanh khối phân cứng bị tắc nghẽn.
Trĩ và nứt hậu môn: Rặn mạnh khi đi tiêu có thể gây tổn thương niêm mạc hậu môn.
Giảm cảm giác buồn đi tiêu: Ruột bị căng giãn lâu ngày có thể làm giảm phản xạ đi tiêu tự nhiên.
Ảnh hưởng tâm lý: Trẻ có thể cảm thấy khó chịu, cáu gắt, sợ đi tiêu.
Tắc ruột phân: Trong trường hợp nghiêm trọng, khối phân quá lớn có thể gây tắc nghẽn ruột.

Cách xử lý và phòng ngừa táo bón lâu ngày ở trẻ em

Việc xử lý vấn đề táo bón ở trẻ nhỏ đòi hỏi sự kiên nhẫn và kết hợp nhiều biện pháp, tập trung vào thay đổi chế độ ăn uống, thói quen đi tiêu và có thể cần sự hỗ trợ của y tế.

Các biện pháp phổ biến hiện nay bao gồm:

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Tăng cường chất xơ: tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu, hạt giàu chất xơ.

Đảm bảo đủ nước: Khuyến khích trẻ uống đủ nước lọc mỗi ngày. Ngoài ra cũng có thể cho trẻ uống thêm các loại nước ép trái cây nguyên chất.

Bổ sung chất béo lành mạnh: Dầu ô liu, dầu cá, bơ (với lượng vừa phải) có thể giúp bôi trơn đường ruột.

Hạn chế đồ ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, nước ngọt có gas, nước ép đóng chai,...

Thay đổi chế độ dinh dưỡng là điều quan trọng để cải thiện táo bón ở trẻ

Thay đổi thói quen đi tiêu

Khuyến khích trẻ đi tiêu vào một thời điểm cố định mỗi ngày, tốt nhất là sau bữa ăn sáng hoặc tối, khi nhu động ruột hoạt động mạnh nhất.

Tạo môi trường thoải mái: Đảm bảo nhà vệ sinh sạch sẽ, yên tĩnh và trẻ cảm thấy an toàn.

Sử dụng bệ kê chân: Giúp trẻ ở tư thế ngồi xổm tự nhiên hơn, dễ rặn hơn.

Khuyến khích trẻ lắng nghe cơ thể: Dạy trẻ không nhịn đi tiêu khi có cảm giác buồn.

Khen ngợi và động viên: Tạo thái độ tích cực đối với việc đi tiêu, tránh la mắng hoặc trừng phạt trẻ nếu trẻ bị táo bón.

Tăng cường vận động

Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất phù hợp với lứa tuổi như chạy nhảy, đạp xe, bơi lội.

Vận động giúp kích thích nhu động ruột.

Sử dụng thuốc nhuận tràng

Một số trường hợp cần thiết, trẻ có thể cần phải sử dụng thuốc nhuận tràng để giúp việc đi vệ sinh dễ dàng hơn.

Tuy nhiên việc dùng thuốc cần phải có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý cho trẻ sử dụng.

Thụt tháo

Chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ trong trường hợp cần làm sạch phân nhanh chóng, ví dụ như khi phân quá cứng gây tắc nghẽn.

Theo dõi và tái khám

Theo dõi sát sao tình trạng đi tiêu của trẻ sau khi áp dụng các biện pháp.

Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ nếu cần.

Bổ sung men vi sinh

Táo bón, rối loạn tiêu hóa có thể gặp phải ở trẻ bị loạn khuẩn đường ruột hoặc sử dụng kháng sinh kéo dài. Việc bổ sung men vi sinh không chỉ giúp tăng cường lợi khuẩn, cải thiện tiêu hóa và hấp thu của trẻ mà còn hữu ích trong việc giảm các triệu chứng do loạn khuẩn đường ruột, như táo bón, khó tiêu, đầy bụng, khó chịu,...

Bacillus clausii là một trong những chủng lợi khuẩn được chứng minh có tác dụng hữu ích trong việc giảm rối loạn tiêu hóa, giảm tiêu chảy, táo bón, tiêu hóa kém. Một ưu điểm khác đó là chúng được cung cấp dưới dạng bào tử lợi khuẩn, khả năng sống sót cao, cho sinh khả dụng cao và an toàn cho người sử dụng.

Bổ sung men vi sinh có chứa Bacillus clausii được xem là một trong những phương pháp hiệu quả giúp cải thiện tình trạng khó đi vệ sinh ở trẻ nhỏ.

Dược sĩ Thu Hà
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/lam-gi-de-xu-ly-tinh-trang-tao-bon-lau-ngay-o-tre-em-n31450.html