Lựa chọn thực phẩm nào cho người bị bệnh gan nhiễm mỡ?

 Gan nhiễm mỡ dễ biến chứng thành xơ gan, suy giảm chức năng gan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Điều nguy hiểm là nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ phần lớn xuất phát từ chế độ ăn. Vậy, người bị bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì, tránh ăn gì?

 

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan. Gan nhiễm mỡ có 2 loại chính: Gan nhiễm mỡ do rượu bia (do chất cồn tác động đến gan); và gan nhiễm mỡ không do rượu bia (thường khởi phát từ hội chứng rối loạn chuyển hóa như béo phì, tiểu đường, tăng lipid máu, đề kháng insulin…). Nghiên cứu cho thấy, có đến 90% người hay uống rượu bia bị gan nhiễm mỡ. Tỷ lệ này ở người béo phì là 95%.
 

 

Hình ảnh gan bị nhiễm mỡ so với gan bình thường

Điều đáng lo ngại là gan nhiễm mỡ là bệnh diễn tiến âm thầm, giai đoạn sớm ít có triệu chứng điển hình, thường được phát hiện khi bệnh đã nặng, gan bị tổn thương nhiều. Một số trường hợp có thể xuất hiện các dấu hiệu mơ hồ như cảm thấy chán ăn, mệt mỏi, vàng da, cơ thể khó chịu, hay buồn nôn..., vốn dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng của nhiều bệnh lý khác.

Gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị kịp thời, có thể diễn tiến đến các bệnh lý nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

Uống nhiều rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh gan nhiễm mỡ

Do sự đa dạng và phổ biến của bệnh mà hiện nay nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ vẫn chưa thể xác định rõ ràng. Tuy nhiên, thông thường, nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ thường xảy ra ở một số người như:

Hầu hết gan nhiễm mỡ không có triệu chứng, chỉ tình cờ đi khám phát hiện ra. Một số dấu hiệu gan nhiễm mỡ khi bệnh tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ:

Khi tình trạng xơ gan xuất hiện, có thể có các triệu chứng:

Ăn nhiều chất xơ: Tăng lượng chất xơ có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và cholesterol, điều này rất có lợi cho người bị bệnh gan nhiễm mỡ. Trái cây tươi và rau củ, các loại ngũ cốc, các loại đậu và hạt đều là các thực phẩm chứa nhiều chất xơ mà người bị gan nhiễm mỡ có thể bổ sung vào thực đơn. Theo các khuyến nghị về dinh dưỡng, mỗi người nên ăn khoảng 240g trái cây và 300g rau xanh mỗi ngày. 

 

Nên tăng cường chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày 

Thực phẩm có chứa chất béo lành mạnh (chất béo tốt): Chọn chất béo lành mạnh có thể giúp kiểm soát tốt nồng độ cholesterol trong cơ thể, hỗ trợ tốt trong việc hỗ trợ cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ. Chất béo tốt có trong các loại thực phẩm như: dầu cá, dầu thực vật, các loại đậu và các loại hạt, quả bơ và quả ô liu.
 
Thực phẩm nhiều vitamin, chất chống oxy hóa: Đây là những thực phẩm năng lượng chứa nhiều dưỡng chất, nhưng hàm lượng calo cực kỳ thấp. Trong đó, các nhóm vitamin có thể giúp phòng ngừa và hạn chế tổn thương gan như vitamin E, vitamin C, vitamin D, vitamin B3. 
 
Vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có nhiều trong rau củ quả, đặc biệt là các loại hữu cơ (organic). Chất chống oxy hóa ngăn chặn tác động của quá trình oxy hóa lên tế bào, giảm chất béo trung tính trong máu, vitamin còn giúp gan sản xuất glutathione, là chất quan trọng giúp gan giải độc cơ thể. Cụ thể những thực phẩm sau đây rất giàu vitamin và chất chống oxy hóa: bắp cải tí hon, bông cải xanh, bông atiso, chuối, táo, cam, quýt, bưởi, mâm xôi, hồ đào, nam việt quất, việt quất, óc chó, dâu tây, chocolate đen, cherry, phúc bồn tử... 
 
Ăn nhiều cá thay cho thịt: Cá có hàm lượng chất dinh dưỡng tốt lại không chứa nhiều chất béo có hại như trong mỡ của động vật. Đặc biệt, cá còn chứa Omega-3 có tác dụng làm giảm nồng độ triglyceride trong máu (loại chất béo là thủ phạm chính gây nên bệnh gan nhiễm mỡ).
 
Dinh dưỡng có mối quan hệ mật thiết với gan nhiễm mỡ, vì vậy việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng được xem là yếu tố tiên quyết trong việc chữa trị và cải thiện tình trạng này. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thảo dược tự nhiên giúp chủ động phòng ngừa và giải độc gan được xem là phương pháp khoa học phòng ngừa hữu hiệu.

Đông y có nhiều bài thuốc giúp chữa bệnh gan. Tuy nhiên, nếu chỉ áp dụng các bài thuốc như trong sách hoặc lan truyền trên internet thì khó mà có hiệu quả. Tuy hiếm nhưng cũng có một số bài thuốc hiệu quả thực sự, tiêu biểu là bài nhuận gan, tiêu độc, kiện tỳ, tăng cường khí huyết bí truyền trong dân gian. Bài thuốc này là sự tổng hòa của các thảo dược tự nhiên như Bạch thược, Bạch truật, Cam thảo, Diệp hạ châu, Đảng sâm, Đương quy, Nhân trần… không chỉ giúp điều trị viêm gan mà còn giúp kiện kỳ, tăng cường khí huyết, giải độc gan, bảo vệ tế bào gan. Nhờ đó, giúp ngăn ngừa và hạn chế bệnh tái phát. Tính hiệu quả của bài thuốc này đã được chứng minh qua nhiều thế hệ.

Hiện nay, bài thuốc này đã được chuyển giao sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại tại Nhà máy dược phẩm Nhất Nhất đạt chuẩn GMP-WHO, tạo nên sản phẩm thuốc bổ gan Đông y thế hệ 2 viên nén tiện dụng.

Thu Hà
Theo Đời sống Plus/GĐVN