Táo bón ở trẻ: Nguyên nhân, hậu quả và cách cải thiện nhanh chóng

Táo bón ở trẻ không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây táo bón, nhận biết sớm dấu hiệu và áp dụng biện pháp cải thiện phù hợp sẽ giúp cha mẹ yên tâm hơn khi chăm sóc con.

Táo bón ở trẻ nguyên nhân do đâu

MỤC LỤC:
Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ
Hậu quả của táo bón ở trẻ kéo dài
Cách cải thiện táo bón ở trẻ
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Vai trò của lợi khuẩn trong cải thiện táo bón ở trẻ

Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ

Táo bón có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó phổ biến nhất là chế độ ăn uống chưa hợp lý. Trẻ ăn quá nhiều thức ăn tinh chế, ít rau xanh và hoa quả dẫn đến thiếu chất xơ – yếu tố quan trọng giúp phân mềm và dễ đào thải. Uống ít nước cũng khiến phân khô cứng, khó đi ngoài.

Bên cạnh đó, trẻ em thường có thói quen nhịn đi vệ sinh do bận chơi hoặc do sợ đau khi từng trải qua táo bón, từ đó hình thành vòng luẩn quẩn: càng nhịn thì phân càng khô, lần đi sau càng khó khăn.

Một nguyên nhân đáng chú ý khác là mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Trẻ từng dùng kháng sinh kéo dài hoặc có chế độ dinh dưỡng nghèo vi khuẩn có lợi dễ bị rối loạn tiêu hóa, trong đó có táo bón. Một số trường hợp táo bón kéo dài có thể liên quan đến bệnh lý thực thể như phình đại tràng bẩm sinh hay suy giáp, tuy nhiên tỷ lệ ít gặp hơn.

Hậu quả của táo bón ở trẻ kéo dài

Nhiều cha mẹ cho rằng táo bón chỉ gây khó chịu tạm thời, nhưng thực tế, tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến nhiều hệ lụy. Trẻ dễ bị đau bụng, chán ăn, hấp thu dinh dưỡng kém, lâu dần ảnh hưởng đến tăng trưởng chiều cao và cân nặng.

Mặt khác, phân ứ đọng lâu trong đại tràng có thể gây nứt hậu môn, chảy máu, đau rát khi đi ngoài, thậm chí hình thành trĩ ở trẻ lớn. Không ít trẻ trở nên lo lắng, sợ hãi mỗi lần đi vệ sinh, ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống hằng ngày.

Táo bón ở trẻ gây nhiều lo lắng cho cha mẹ

Cách cải thiện táo bón ở trẻ

Để khắc phục táo bón, cha mẹ cần chú ý phối hợp nhiều biện pháp:

• Điều chỉnh chế độ ăn: Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả giàu chất xơ hòa tan như chuối, cam, táo, lê; tăng cường ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, bí đỏ. Hạn chế đồ ăn nhanh, bánh kẹo ngọt, nước ngọt có ga.
• Uống đủ nước: Khuyến khích trẻ uống nước lọc thường xuyên. Với trẻ nhỏ, có thể tăng cường thêm sữa mẹ hoặc sữa công thức phù hợp.
• Tập thói quen đi vệ sinh đúng giờ: Hướng dẫn trẻ ngồi bô hoặc bồn cầu vào một khung giờ cố định trong ngày, tốt nhất sau bữa ăn để tận dụng phản xạ tiêu hóa.
• Vận động thường xuyên: Cho trẻ tham gia các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như chạy nhảy, đạp xe, bơi lội để kích thích nhu động ruột.

Trong trường hợp táo bón kéo dài, nên đưa trẻ đi khám để loại trừ nguyên nhân bệnh lý và có hướng xử trí phù hợp.

Có những cách nào cải thiện tình trạng táo bón ở trẻ

Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Hầu hết các trường hợp táo bón ở trẻ có thể cải thiện bằng thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung lợi khuẩn. Tuy nhiên, cha mẹ không nên chủ quan nếu tình trạng kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường. Trẻ cần được đưa đi khám khi táo bón kèm theo các dấu hiệu như: đau bụng dữ dội, nôn ói, chán ăn, sút cân, máu lẫn trong phân hoặc bụng trướng to. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiêu hóa cần can thiệp y khoa. Việc thăm khám sớm sẽ giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp, tránh biến chứng và giúp trẻ phục hồi nhanh hơn.

Vai trò của lợi khuẩn trong cải thiện táo bón ở trẻ

Một yếu tố quan trọng giúp cải thiện rối loạn tiêu hóa ở trẻ, trong đó có táo bón, là cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Khi vi khuẩn có lợi chiếm ưu thế, nhu động ruột được điều hòa, phân mềm hơn và việc đi vệ sinh trở nên dễ dàng.

Bào tử lợi khuẩn có nhiều lợi ích cho sức khỏe

Trong các nhóm lợi khuẩn, Bacillus clausii được nghiên cứu rộng rãi và ứng dụng trong nhiều sản phẩm men vi sinh cho trẻ em. Điểm nổi bật của Bacillus clausii là tồn tại dưới dạng bào tử, có khả năng đi qua môi trường axit dạ dày mà vẫn giữ được hoạt tính khi đến ruột non. Tại đây, chúng giúp khôi phục cân bằng hệ vi sinh, ức chế vi khuẩn có hại, đồng thời hỗ trợ điều hòa nhu động ruột.

Việc bổ sung men vi sinh không chỉ có lợi cho trẻ đang bị rối loạn tiêu hóa, mà còn giúp hỗ trợ miễn dịch đường ruột và giảm nguy tái phát triệu chứng, đặc biệt ở những trẻ từng dùng kháng sinh kéo dài.

Táo bón ở trẻ là tình trạng thường gặp nhưng không nên chủ quan. Việc kết hợp chế độ dinh dưỡng giàu chất xơ, uống đủ nước, rèn luyện thói quen đi vệ sinh, vận động hợp lý và bổ sung lợi khuẩn là những giải pháp giúp cải thiện và phòng ngừa tái phát.

Trong đó, men vi sinh là một lựa chọn đáng cân nhắc, nhờ ưu điểm an toàn và hiệu quả trong hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Sử dụng đúng cách, đây có thể trở thành giải pháp hỗ trợ hữu ích, giúp trẻ tiêu hóa tốt và phát triển khỏe mạnh hơn.

DS Nguyễn Lụa
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link báo gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/tao-bon-o-tre-nguyen-nhan-hau-qua-va-cach-cai-thien-nhanh-chong-n33430.html